Pulmonologia

Zmiany w diagnostyce i leczeniu astmy oskrzelowej

dr n. med. Anna Dor-Wojnarowska

Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

dr n. med. Anna Dor-Wojnarowska

Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii,

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich

ul. Chałubińskiego 1A, 50-368 Wrocław

e-mail: anna.dor-wojnarowska@umed.wroc.pl

  • W ostatnich latach do leczenia astmy eozynofilowej i alergicznej wprowadzono wiele nowych substancji, w tym przeciwciała monoklonalne hamujące poszczególne ścieżki zapalenia alergicznego. Zapoczątkowało to terapię spersonalizowaną zależną od fenotypu i endotypu choroby
  • Mimo to podstawą leczenia astmy pozostają glikokortykosteroidy wziewne (wGKS), stosowane jako lek pojedynczy lub w skojarzeniu z długo działającym agonistą receptora β2-adrenergicznego
  • Od kilku lat jest promowana terapia astmy oparta na formoterolu z wGKS w jednym inhalatorze (MART). Tę kombinację można stosować doraźnie lub przewlekle

Astma jest chorobą znaną od starożytności. Słowo „astma” pochodzące z języka greckiego oznacza utrudnienie oddychania. Początkowo astmą nazywano różne objawy ze strony układu oddechowego. Sam Homer (VIII w. p.n.e.) w „Iliadzie” astmą nazywał duszność po uderzeniu kamieniem czy morderczym pościgu. Jako termin medyczny słowo „astma” po raz pierwszy zaistniało w „Aforyzmach” Hipokratesa (IV w. p.n.e.). Najwcześniejsze próby zdefiniowania choroby podjęli Aulus Cornelius Celsus (I w. p.n.e.) i Galen (I w. n.e.)1. Obecnie używana definicja została sformułowana w 2014 r. i określa astmę jako „heterogenną chorobę, zwykle charakteryzującą się przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych, którą definiuje występowanie takich objawów, jak świszczący oddech, duszność, uczucie ściskania w klatce piersiowej i kaszel, o zmiennej częstości i nasileniu, oraz utrudnienie wydechowego przepływu powietrza przez drogi oddechowe o zmiennym nasileniu”2.

Astma jest chorobą o dużym znaczeniu społecznym. Choruje na nią 1-18% populacji na całym świecie. W Polsce (w ramach projektu Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce [ECAP] z 2007 r.) stwierdzono jej występowanie u 7-10% badanych (zależnie od wieku i środowiska zamieszkania)3. Jako że astma jest przewlekłym schorzeniem występującym najczęściej u ludzi młodych, uwaga lekarzy jest zwrócona w stronę jej leczenia i zapobiegania. W tym celu w 1993 r. powołano Global Initiative for Asthma (GINA), której zadaniem jest ustalanie zasad postępowania i diagnozowania pacjentów z astmą. W 1995 r. wydano pierwsze zalecenia – The Global Strategy for Asthma Management and Prevention (tzw. raport GINA).

Najbardziej rewolucyjna zmiana w leczeniu astmy dokonała się jednak przed powołaniem organizacji GINA i było to wprowadzenie do leczenia glikokortykosteroidów wziewnych (wGKS). Pozwalało to uniknąć powikłań związanych z terapią glikokortykosteroid...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznanie

Złotym standardem diagnostycznym w astmie pozostaje badanie spirometryczne4. Za jego pomocą jesteśmy w stanie wykazać obturację (typowe dla astmy zaburzenie wentylacji) oraz zmienność [...]

Leczenie astmy

Wyraźny postęp w terapii astmy w ostatnich latach wynika z głębszego poznania jej etiopatogenezy, wydzielenia na tej podstawie specyficznych fenotypów i endotypów choroby, które otworzyły [...]

Podsumowanie

Mimo upływu lat podstawą leczenia astmy pozostają wGKS. Postęp dokonał się w sposobach inhalacji leków, ponadto wprowadzono nowe substancje. Ostatnie badania dowodzą [...]
Do góry