Ostra porfiria wątrobowa – mimo że jest znana od wielu lat – nadal stanowi dylemat diagnostyczny, zwłaszcza na szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR)^1-6. W artykule przedstawiono przypadek 55-letniej kobiety z napadem ostrej porfirii wątrobowej wraz ze wskazaniem problemów diagnostycznych, organizacyjnych i terapeutycznych, które pojawiły się w toku postępowania na szpitalnym oddziale ratunkowym.

Opis przypadku

Kobieta w wieku 55 lat, z nadciśnieniem tętniczym, dną moczanową i przewlekłym zapaleniem błony śluzowej żołądka w wywiadzie, zgłosiła się na SOR z powodu trwającego od 5 dni bólu brzucha z towarzyszącymi nudnościami, wymiotami oraz ogólnym osłabieniem. Stosowane przez nią leki przeciwbólowe i rozkurczowe nie przyniosły poprawy. Pacjentka opisywała ból jako nieustający, obejmujący całą jamę brzuszną, bez precyzyjnej lokalizacji.

Chora zgłaszała podobny epizod bólowy przed rokiem, wtedy w trakcie diagnostyki wykonano badania obrazowe – USG oraz TK jamy brzusznej, nie znajdując uchwytnej przyczyny dolegliwości. W związku z tym przeprowadzono laparoskopię zwiadowczą, w której także nie ujawniono patologii w zakresie narządów jamy brzusznej. Obserwowane wtedy dolegliwości ustąpiły po kilkudniowej obserwacji szpitalnej.

W badaniu przedmiotowym po przyjęciu na SOR pacjentka w stanie ogólnym średnim – przytomna, w logicznym kontakcie, leżąca, cierpiąca z powodu zgłaszanych objawów. Z odchyleń odnotowano białawy nalot na języku oraz tkliwość palpacyjną nadbrzusza be...

Początkowo w leczeniu stosowano płynoterapię dożylną, leki rozkurczowe, suplementację elektrolitów. Po kilkunastogodzinnej obserwacji stan chorej pozostawał bez zmian – ból brzucha nadal obecny, o podobnym nasileniu. W kontrolnych badaniach laboratoryjnych była zauważalna jedynie niewielka poprawa w zakresie zaburzeń jonowych, stężenia kreatyniny i eGFR, bez normalizacji powyższych parametrów. Ze względu na utrzymywanie się podwyższonych parametrów nerkowych nie zdecydowano o wykonaniu TK jamy brzusznej ze środkiem kontrastowym. W kontrolnym USG obraz jak uprzednio.