ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Choroby internistyczne u kobiet w ciąży
Leczenie zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych podczas ciąży
lek. Jan Piotrowski
dr hab. n. med. Tomasz Zatoński, prof. UMW
- Ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych o różnorodnej etiologii jest częstym problemem u kobiet w ciąży
- Dochodzi też do zaostrzeń nieżytu nosa
- Stosowane leki powinny być skuteczne, ale bezpieczne dla płodu
Około 29,6 miliona dorosłych w Stanach Zjednoczonych cierpi na zapalenie zatok, z czego 11 milionów na przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP)1. W Europie szacuje się, że na PZZP choruje od 5,5% do 28% populacji ogólnej2. W badaniu GA2LEN wykazano, że przewlekłe zapalenie zatok przynosowych częściej występuje u osób palących niż niepalących2. Ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok może być nasilone w czasie ciąży i staje się wtedy szczególnie trudnym problemem diagnostycznym i terapeutycznym. Zgłaszano, że aż 1,5% ciężarnych sześciokrotnie częściej ma nasilenie zapalenia błony śluzowej nosa i zatok w porównaniu z populacją nieciężarnych3. Ciężarne częściej mają nieżyt nosa z powodu tendencji do przekrwienia błony śluzowej nosa i zatok, zmian hormonalnych i skłonności do preferowania miejscowych leków dostępnych bez recepty (OTC – over the counter) w stosunku do leków doustnych w celu ochrony płodu. Niekontrolowany nieżyt nosa może zaostrzyć zapalenie błony śluzowej i zatok w ciąży lub predysponować do jego rozwoju4. Częstość występowania stanów alergicznych wynosi 20-30% wśród kobiet w wieku rozrodczym5. Wyniki niektórych badań sugerują, że wśród kobiet w ciąży ze znanymi alergiami aż 10-30% doświadczy nasilenia objawów alergicznych w czasie ciąży, a po porodzie ich stan się unormuje5-7. Postulowane przyczyny obejmują te odpowiedzialne za „nieżyt nosa w ciąży”, takie jak zwiększona objętość krążącej krwi powodująca obrzęk naczyń krwionośnych nosa i wpływ hormonów na funkcję błony śluzowej nosa. Częstymi przyczynami patologii nosa podczas ciąży są infekcje bakteryjne, wirusowe, reakcje alergiczne na alergeny wziewne (aeroalergeny), przebywanie w pomieszczeniu z zanieczyszczonym powietrzem, deformacje anatomiczne utrudniające przepływ powietrza i drenaż wydzieliny śluzowej, nadużywanie miejscowych leków zwężających naczynia krwionośne oraz infekcje bakteryjne zatok przynosowych. Niektóre opisy przypadków przedstawiają powikłania, które mogą być skutkiem zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych w ciąży8-9.
Zalecenia amerykańskiego Society of Otorhinolaryngology and Head-Neck Nurses oraz European Rhinologic Society nie zawierają ustrukturyzowanych wytycznych dla otolaryngologów dotyczących postępowania w przypadku zapalenia błony śluzowej nosa i zato...