Geriatria
Seksualność osób po 60 roku życia
dr n. o zdr. Marta Dębowska
prof. dr hab. n. med. Agata Szulc
- Czynniki wpływające na seksualność osób po 60 r.ż., w tym: choroby współistniejące i stosowane leki, zmiany wynikające z procesu starzenia się, relacje z partnerką/partnerem i funkcjonowanie społeczne
- Rola komunikacji w parze i mówienia o swoich lękach czy potrzebach
- Możliwe formy leczenia zaburzeń seksualnych
Seksualność człowieka jest istotną płaszczyzną funkcjonowania niezależnie od jego wieku. Dodatkowo w obecnych czasach średnia długość życia w Polsce systematycznie się wydłuża, a jego jakość poprawia. Przesuwają się również w czasie pewne kamienie milowe, takie jak wchodzenie w stałe związki czy zakładanie rodziny, a także kończenie kariery zawodowej. Wiele osób pragnie jak najdłużej pozostać aktywnymi pod różnymi względami – od płaszczyzny społecznej przez rozwój, chęć poznawania świata i podróże po aktywność fizyczną, relacyjną i seksualną. Niewielkie zainteresowanie aktywnością seksualną wśród dojrzałych osób to mit – według badań 55% mężczyzn i 35% kobiet deklaruje chęć aktywnego realizowania swojej seksualności. Dla porównania w grupie osób w wieku 15-49 lat statystyki te wynoszą odpowiednio 63% dla mężczyzn i 35% dla kobiet, co nie stanowi diametralnej różnicy międzygrupowej, szczególnie dla przedstawicieli płci męskiej1.
W klasycznym rozumieniu zdrowia seksualnego obejmuje ono prawidłową, pełną integrację biologicznych, emocjonalnych, intelektualnych i społecznych aspektów seksualności. Aspekt biologiczny często jest upraszczany do zdolności reprodukcyjnych (które po 60 r.ż. są już u większości osób zahamowane), jednak jest to wnioskowanie niesłuszne. Zdolności reprodukcyjne są jedynie elementem zdrowia seksualnego i nie są niezbędne do korzystania z własnej seksualności i rozwoju w jej zakresie. Jednocześnie zachowanie satysfakcji seksualnej jest jednym z aspektów budowania poczucia dobrostanu, który jest ważny na każdym etapie życia, a w okresie późnej dojrzałości wydaje się kluczowy ze względu na jego znaczenie przy radzeniu sobie ze wzrastającym ryzykiem utraty m.in. zdrowia, sprawności, relacji, bliskich osób, możliwości poznawczych.
Oczywiście każdy etap życia rządzi się swoimi prawami, w zakresie seksualności również. W związku z tym warto przyjrzeć się funkcjonowaniu seksualnemu w okresie dojrzałym z różnych perspektyw.
Sfera społeczna
Osobom mającym obecnie 60 lub więcej lat w procesie wychowania często towarzyszyły przekonania religijne determinujące funkcjonowanie seksualne. Niezgoda na seks przed- i pozamałżeński czy stosowanie antykoncepcji może utrudniać radosne i swobodne...