Kardiologia

Kliniczne aspekty zastosowania pomiaru stężenia enzymów sercowych w diagnostyce chorób serca

prof. dr hab. n. med. Bożena Sobkowicz

Klinika Kardiologii i Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Bożena Sobkowicz

Klinika Kardiologii i Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

ul. M. Skłodowskiej-Curie 24A, 15-276 Białystok

e-mail: bozena.sobkowicz@umb.edu.pl

  • Rola troponin w diagnostyce chorób serca – dlaczego wyparły wcześniej stosowane w tym celu enzymy
  • Metody oznaczeń troponin i interpretacja wyników ich badań na podstawie zaleceń European Society of Cardiology
  • Sercowe i pozasercowe przyczyny wzrostu stężenia troponin

Schorzenia sercowo-naczyniowe, a głównie choroba niedokrwienna serca, są główną przyczyną chorobowości i śmiertelności w krajach uprzemysłowionych. Miażdżyca tętnic wieńcowych leży u podłoża większości przypadków nagłych zgonów sercowych. Z klinicznego punktu widzenia wczesne wykrywanie ostrego uszkodzenia mięśnia sercowego ma kluczowe znaczenie dla podjęcia odpowiedniego leczenia, uratowania życia, zmniejszenia skutków martwicy i poprawy rokowania. Od lat wśród kardiologów jest po­wtarzana sentencja „time is muscle” – czas to mięsień. Diagnostyka kardiologiczna ostrych zespołów wieńcowych ma swoje kardynalne etapy, takie jak dokładny wywiad i badanie lekarskie, elektrokardiogram (EKG), badania obrazowe. Należy podkreślić, że w niemałym odsetku przypadków choroba wieńcowa może przebiegać pod maską nietypowych objawów klinicznych, szczególnie u pacjentów z wielochorobowością, w starszym wieku. Z drugiej strony bóle i dyskomfort w klatce piersiowej są bardzo częstą przyczyną zgłoszeń do szpitalnych izb przyjęć, na szpitalne oddziały ratunkowe (SOR), do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Potrzeba więc testu, który mógłby w krótkim czasie z największym prawdopodobieństwem potwierdzić/wykluczyć martwicę mięśnia sercowego. Celowi temu służą enzymy sercowe. Badania nad nimi trwają od połowy XX wieku do dziś. Jest to właściwie poszukiwanie markera idealnego, o najwyższej czułości, specyficzności, bardzo szybko wykrywalnego w surowicy, łatwego i taniego w oznaczeniu, umożliwiającego ocenę ilościową, a także szybko znikającego z surowicy, aby móc np. rozpoznać dorzut zawału serca.

Enzymy sercowe – trochę historii

Pierwszym uznanym enzymem sercowym była w 1954 roku aminotransferaza asparaginowa (AspAT – aspartate aminotransferase; dawna nazwa glutamate oxaloacetate transaminase [GOT]), ujęta w pierwszej definicji zawału według World Health Organization (WHO...

Troponiny sercowe

Choć badania nad troponinami sercowymi trwały od początku lat 60. XX wieku (odkrył je Setsuro Ebashi w 1963 roku), dopiero w 2007 roku wraz z wprowadzeniem tzw. czwartej generacji oznaczeń możliwe było upowszechnienie tych biomarkerów na całym świecie w diagnostyce zawału serca i uszkodzenia mięśnia sercowego1-3.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zastosowanie kliniczne troponin sercowych

W zaleceniach European Society of Cardiology (ESC) z 2020 roku dotyczących postępowania u pacjentów z ostrymi zespołami wieńcowymi bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI – non-ST [...]

Interpretacja podwyższonych stężeń troponin sercowych niezwiązanych z zawałem

Oznaczanie stężenia hs-cTn jest powszechne w populacji pacjentów zgłaszających się na SOR-y oraz do szpitalnych izb przyjęć, bez względu na sygnalizowane dolegliwości, [...]

Podsumowanie

Spośród znanych enzymów sercowych oznaczanie stężeń wysokoczułych troponin ma współcześnie największe znaczenie praktyczne. Troponiny sercowe odgrywają główną rolę w diagnostyce zawału serca, [...]

Do góry