Przypadek kliniczny
Przewlekła białaczka limfatyczna u pacjenta z wywiadem nieswoistego zapalenia jelit
lek. Agnieszka Kozak
dr n. med. Dariusz Woszczyk
dr n. med. Sławomir Tubek
- W pracy opisano przypadek pacjenta z przewlekłą białaczką limfatyczną i długoletnim wywiadem nieswoistego zapalenia jelit, u którego możliwym czynnikiem łączącym te choroby mogła być zmiana struktury chromatynowego białka Sp140 predysponująca do zespołu dysfunkcji immunologicznej
- wyniki badań diagnostycznych
- prowadzone leczenie
Dynamicznie rozwijająca się wiedza o funkcjonowaniu układu immunologicznego pozwala z jednej strony na wprowadzanie różnego rodzaju terapii modyfikujących jego działanie, z drugiej – na zrozumienie związków przyczynowych pomiędzy współistnieniem czy występowaniem różnych problemów zdrowotnych wynikających z dysfunkcji układu immunologicznego w ciągu życia pacjenta.
Wykazano, że mutacje genów w zakresie pojedynczych nukleotydów kodujących białko chromatyny Sp140, powodujące utratę funkcji tego białka (loss-of-function SNPs in SP140), towarzyszą trzem nabytym chorobom immunologicznym: chorobie Leśniowskiego-Crohna (ChLC), przewlekłej białaczce limfatycznej (CLL – chronic lymphocytic leukemia) i stwardnieniu rozsianemu (SM – sclerosis multiplex)1. Utrata funkcji tego białka może wynikać z procesów autoimmunologicznych – pojawiania się przeciwciał przeciwjądrowych1.
Białko to jest jednym z białek kompleksu ciałek Kremera (ciałek jądrowych, cętek jądrowych – występujących w liczbie 10-30/jądro komórkowe)2. Uważa się, że rodzina białek Sp jest zaangażowana na poziomie chromatyny w regulowanie wyciszania genów, które ustalają tożsamość komórek odpornościowych i regulują ich funkcjonowanie1. Sp140 reguluje mikrobiotę i wpływa na ryzyko wystąpienia nieswoistych zapaleń jelit3,4.
Jak na razie mechanizmy chorobotwórcze zmian w Sp140 pozostają niedookreślone. Zidentyfikowano immunologiczną rolę Sp140 w regulowaniu fagocytarnych odpowiedzi obronnych zapobiegających ekspansji bakterii potencjalnie zapalnych z jelit3. Te same mechanizmy, które powodują bujanie ziarnicy zapalnej (nacieków limfocytarnych) na pograniczu mikrobiomu jelitowego i organizmu4, mogą powodować namnażanie się nieprawidłowych jakościowo i ilościowo limfocytów w miejscach ich fizjologicznego powstawania.