Wytyczne w praktyce
Samopoczucie psychiczne w miejscu pracy – wytyczne NICE i ich znaczenie w warunkach polskich
dr hab. Dorota Żołnierczyk-Zreda, prof. CIOP-PIB
- Omówienie brytyjskich wytycznych dotyczących samopoczucia psychicznego w miejscu pracy:
- rola pracodawców i menedżerów w tworzeniu odpowiednich warunków do pracy i identyfikacji osób z gorszym samopoczuciem psychicznym
- możliwe działania służące wsparciu pracowników
- Polskie instytucje i materiały, które mogą pomóc rodzimym pracodawcom w zapewnieniu odpowiedniego wsparcia pracownikom
Eksperci National Institute for Health and Care Excellence (NICE) w marcu 2022 roku sformułowali wytyczne „Samopoczucie psychiczne w miejscu pracy”1 z powodu złej sytuacji dotyczącej zdrowia psychicznego osób pracujących w Wielkiej Brytanii (dodatkowo pogorszyła się ona w wyniku pandemii COVID-19). Publikacja ta powstała również w związku z wysokimi kosztami wynikającymi z problemów ze zdrowiem psychicznym pracowników zarówno na poziomie organizacji, jak i całego społeczeństwa. Podobny charakter – dotyczący miejsca pracy – mają wcześniejsze wytyczne zawarte w opracowaniu „Zdrowie w miejscu pracy – długoterminowe absencje oraz zdolność do pracy” z 2019 roku2.
Mimo że wytyczne są skierowane m.in. do pracowników, ich adresatami są głównie osoby odpowiedzialne za właściwe warunki pracy, czyli takie, które zapobiegają pojawianiu się problemów ze zdrowiem psychicznym pracowników.
Zgodnie z oryginalnym zapisem: „niniejsze wytyczne dotyczą tego, jak stworzyć odpowiednie warunki dla zachowania dobrostanu psychicznego w pracy, mają na celu promowanie sprzyjającego i integrującego środowiska pracy, w tym szkoleń i wsparcia dla menedżerów, oraz pomoc osobom, które mają problemy ze zdrowiem psychicznym lub są nimi zagrożone”. Dobrostan psychiczny został opisany w wytycznych jako „dobre samopoczucie i dobre funkcjonowanie”. W związku z tym celem wszystkich interwencji w tym obszarze powinno być nie tylko zapobieganie złemu zdrowiu psychicznemu, lecz także promowanie pozytywnego dobrostanu psychicznego. Wytyczne są zatem skierowane do:
- pracodawców
- kierownictwa wyższego szczebla i kierowników
- władz lokalnych i regionalnych
- organizacji zawodowych oraz reprezentujących pracowników
- wszystkich osób i instytucji odpowiedzialnych za zdrowie w miejscu pracy (w tym specjalistów ds. bezpieczeństwa i higieny pracy).
Zalecenia zawarte w omawianych wytycznych dotyczą w równym stopniu mikro, małych, średnich, jak i dużych organizacji, chociaż niektóre z nich mogą wymagać do-stosowania do konkretnych jednostek i okoliczności. Jednocześnie komitet opracowujący ...
Wytyczne NICE są sformułowane w formie konkretnych zaleceń, które po kolei zostaną omówione poniżej.