Praca badawcza

Nasilenie objawów depresyjnych u pacjentów oddziałów zachowawczego i zabiegowego
(wstępna analiza porównawcza)

Marek Matukin1

dr hab. n. med. Hubert Wichowicz2

dr n. med. Kazimiera Hebel3

1Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku 
2Katedra Psychiatrii, Klinika Psychiatrii Dorosłych, Gdański Uniwersytet Medyczny 
3Katedra Pielęgniarstwa i Ratownictwa Medycznego, Instytut Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Pomorski w Słupsku

Adres do korespondencji:

Marek Matukin

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny

im. Janusza Korczaka w Słupsku

ul. Hubalczyków 1, 76-200 Słupsk

e-mail: marek.matukin@mail.de

  • Omówienie wyników badań oceniających nasilenie objawów depresyjnych u pacjentów oddziałów chirurgicznego i chorób wewnętrznych
    • stres i obciążenie fizyczne u pacjentów poddawanych procedurom medycznym
    • czynniki, które mogą wpływać na rozwój depresji u hospitalizowanych osób
    • konieczność zaplanowania strategii interwencji psychologicznych dostosowanych do specyfiki oddziału i potrzeb pacjenta

Zaburzenia depresyjne często współwystępują z chorobami somatycznymi. Dotyczy to szczególnie chorób nowotworowych, neurologicznych, układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego1-3. Współistnienie depresji stanowi istotny czynnik oddziałujący na przebieg oraz terapię schorzeń somatycznych4. Wykazuje się negatywnym wpływem na rokowanie w zakresie tych chorób, skutkując zwiększoną śmiertelnością5, wzrostem kosztów leczenia5,6 oraz obniżeniem jakości życia pacjentów6. Istotne jest więc wczesne rozpoznanie i leczenie depresji w tej grupie chorych. Niemniej diagnozowanie zaburzeń nastroju właśnie wśród osób z wymienionymi chorobami somatycznymi bywa trudne ze względu na nakładanie się objawów depresji i choroby podstawowej5. W związku z tym potrzebne jest bardziej holistyczne, interdyscyplinarne podejście do pacjenta, w tym rutynowa ocena jego stanu psychicznego7,8.

Pożądane są dalsze badania, aby zrozumieć pełen zakres powiązań: dana choroba somatyczna – epizod depresji. Należy również dopracować podejścia diagnostyczne i terapeutyczne ukierunkowane na poszczególne schorzenia6. W niektórych jednostkach chorobowych, np. w udarach i związanych z nimi depresjach poudarowych, w zasadzie to się już dokonuje9,10. Niemniej wystąpienie epizodu depresji, jego pojawienie się tu i teraz to efekt wielu czynników. Poza samą chorobą wpływają na to inne okoliczności, jak stan funkcjonalny, zmienne demograficzne, w tym płeć, wiek, zdolności poznawcze i stan finansowy. Aktualne dane na temat depresji osób hospitalizowanych wymagają pogłębienia, z uwzględnieniem jak największej liczby zmiennych.

Jednym z niemalże banalnych czynników wpływających na wystąpienie depresji jest sam pobyt w szpitalu. Wyniki dotychczasowych badań wskazują na znaczne rozpowszechnienie epizodów depresji wśród pacjentów hospitalizowanych, wyższe niż w populacji ogólnej11-13. Proste pytanie: na ile typ oddziału, na którym pacjent jest hospitalizowany (biorąc pod uwagę podział na zabiegowy i ogólnomedyczny), może odegrać rolę w wystąpieniu epizodu depresji? – ciągle pozostaje otwarte i bywa stawiane w pojedynczych pracach. W większości publikacji sugeruje się wyższy odsetek epizodów depresji w grupie osób hospitalizowanych na oddziałach zabiegowych14-18, istnieją jednak również doniesienia przeciwne, do których powrócimy w omówieniu. Uwagę zwraca fakt, że autorzy nie znajdują zbyt wielu odnośników literaturowych dotyczących badań zależności depresja a typ oddziału.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Cel pracy

Głównym celem niniejszej pracy jest porównanie stopnia nasilenia objawów depresyjnych u osób leczonych na oddziale zabiegowym (chirurgicznym) oraz zachowawczym (chorób wewnętrznych). Jako [...]

Materiał i metody

Badanie zostało przeprowadzone w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Janusza Korczaka w Słupsku na oddziale chirurgii ogólnej (zabiegowym) z pododdziałem chirurgii onkologicznej oraz oddziale chorób [...]

Wyniki

Do badania wstępnie zakwalifikowano 153 pacjentów, wykluczono z ww. przyczyn 43. Analiza statystyczna została oparta na danych uzyskanych od 110 pacjentów, po [...]

Dyskusja

Porównanie danych statystycznych pacjentów leczonych na oddziałach zachowawczym i zabiegowym pod kątem obecności objawów depresyjnych rzadko było przedmiotem badań. Z piśmiennictwa wynika, że [...]

Ograniczenia pracy i dalsze kierunki badań

Pierwszym ograniczeniem jest użycie skali BDI, która ma charakter skali samooceny, czyli de facto opiera się na subiektywnych odczuciach respondenta. Ma [...]

Wnioski

Typ oddziału, na którym przebywa pacjent, jest istotnym elementem, który należy uwzględnić, dokonując oceny jego stanu psychicznego i udzielając mu wsparcia emocjonalnego. [...]

Do góry