Żywienie
Alergie pokarmowe i przewlekłe choroby zapalne jelit u pacjentów z MASLD
dr n. biomed. Joanna Michalina Jurek
- Współistnienie stłuszczeniowej choroby wątroby związanej z zaburzeniami metabolicznymi (MASLD) z innymi zmianami obejmującymi jelita i wątrobę
- Mechanizmy wpływające na rozwój MASLD i alergii pokarmowych
- Rola modyfikacji stylu życia (dieta, aktywność fizyczna) w terapii
Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi (MASLD – metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease), wcześniej określana jako niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD – nonalcoholic fatty liver disease), to zaburzenie metaboliczne charakteryzujące się gromadzeniem nadmiaru tłuszczu w komórkach wątroby niebędące wynikiem spożywania alkoholu. Dotyczy ono aż 25% światowej populacji. Chociaż większość osób zmagających się z chorobą nie doświadcza jej objawów, w 2% do 5% przypadków mogą wystąpić powikłania spowodowane stopniem nagromadzenia się tłuszczu w wątrobie. Diagnostyka MASLD opiera się na potwierdzeniu obecności stłuszczenia wątroby (fatty liver/steatosis), w przypadku gdy od 5% do 10% jej masy stanowi tłuszcz, a także występowania co najmniej jednego z pięciu czynników ryzyka kardiometabolicznego (CMRF – cardiometabolic risk factors), do których należą podwyższone parametry wskaźnika masy ciała (BMI – body mass index), stężenia glukozy oznaczanej na czczo, ciśnienia tętniczego oraz stężenia triglicerydów, a także niskie stężenie cholesterolu frakcji HDL.
W rozpoznaniu MASLD ważną rolę odgrywają również badania krwi, takie jak: pełna morfologia, profil lipidowy i stężenie glukozy, a także testy czynności wątroby, wynik testu FIB-4 (stosunek pomiędzy (wiek × AspAT [aminotransferaza asparaginowa]) i (płytki krwi × √AlAT [aminotransferaza alaninowa]))1, który wraz z innymi metodami nieinwazyjnymi, tj. przejściową elastografią (FibroScan), rezonansem magnetycznym i tomografią komputerową, służy do oceny ryzyka zwłóknienia wątroby2.
Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi może przejść w stłuszczeniowe zapalenie wątroby związane z dysfunkcją metaboliczną (MASH – metabolic dysfunction-associated steatohepatitis) z objawami bólu i obrzęku w prawej górnej części brzucha będącymi konsekwencją zapalenia wątroby i postępującego jej uszkodzenia oraz zwłóknienia i marskości wątroby, które prowadzą do dalszych powikłań, takich jak niewydolność wątroby i rak wątroby3.
Chociaż wczesne rozpoznanie MASLD ma kluczowe znaczenie dla skutecznego leczenia choroby, interwencje opierają się głównie na modyfikacji stylu życia obejmującej wdrożenie zdrowej diety przeciwzapalnej, bogatej w białko (np. diety śródziemnomorski...