Laryngologia

Nieurazowe upośledzenie drożności nosa – przyczyny i postępowanie

lek. Remigiusz Ziarno

Kliniczny Oddział Otolaryngologii, Szpital Uniwersytecki, Collegium Medicum – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Adres do korespondencji:

lek. Remigiusz Ziarno

Kliniczny Oddział Otolaryngologii,

Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Collegium Medicum – Uniwersytet Jagielloński

ul. Jakubowskiego 2, 30-688 Kraków

  • Etiologia powstania nieurazowego upośledzenia drożności nosa – charakterystyka możliwych patologii
  • Postępowanie diagnostyczne i lecznicze
  • Skutki nieleczenia upośledzenia drożności nosa lub nieprawidłowego prowadzenia terapii

Nos (wraz z jamą ustną) to miejsce, w którym górne drogi oddechowe mają swój początek. Ze względu na swoją lokalizację jama nosowa pełni bardzo ważne funkcje w organizmie, m.in. odpowiada za proces oddychania czy oczyszczania powietrza z drobnoustrojów. Upośledzenie drożności nosa może wynikać z różnych czynników, np. urazowych. Są one jedną z głównych przyczyn skrzywienia przegrody nosa. Niemniej nieurazowe przyczyny także znacząco wpływają na ograniczenie drożności i funkcjonowania tego organu. Celem niniejszego artykułu jest omówienie wyżej wspomnianego zagadnienia wraz z określeniem postępowania diagnostyczno-terapeutycznego.

Budowa i rola jamy nosowej w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu

Mimo swojej niewielkiej wielkości jama nosowa pełni wiele różnych funkcji, które odpowiadają za homeostazę organizmu. Podstawowe 4 funkcje tego organu to:

  • oddechowa
  • obronna
  • węchowa
  • jako rezonator głosu (łącznie z zatokami przynosowymi)1.

Ta nieregularnego kształtu jama jest podzielona na dwie części przez przegrodę nosową – tylna kostna część przegrody jest utworzona przez pionową płytkę kości sitowej i lemiesz, podczas gdy z przodu buduje ją chrząstka hialinowa. Oprócz tego w obszarze jamy nosowej znajdują się małżowiny nosowe (górne, środkowe i dolne). Są to uwypuklające się ze ścian nosa blaszki kości. Miejscem, w którym jama łączy się z nosogardłem, są nozdrza tylne; oprócz tego ma ona też połączenia z zatokami przynosowymi. Błona śluzowa, która wyściela wnętrze nosa, dzieli się na:

  • część oddechową – pokryta jest nabłonkiem wielowarstwowym migawkowym z licznymi gruczołami surowiczymi i mieszanymi oraz z tkanką łączną siateczkowatą i grudkami chłonnymi
  • część węchową – która zawiera pręciki i gruczoły węchowe. Jest ona odpowiedzialna za odbieranie wrażeń węchowych.

W typowym procesie fizjologicznego oddychania powietrze przedostaje się do jam nosowych przez nozdrza przednie, a następnie przez nozdrza tylne przechodzi do części nosowej oraz ustnej gardła, by następnie poprzez tzw. gardło dolne (część krtaniow...

Przyczyny nieurazowej niedrożności nosa

Przyczyny niedrożności jam nosowych mogą być urazowe lub nieurazowe. Te pierwsze dalej stanowią istotny problem otolaryngologiczny i są częstą przyczyną pilnych konsultacji otolaryngologicznych w ramach szpitalnych oddziałów ratunkowych. W przypadku etiologii nieurazowej przyczyn może być kilka, zaliczamy do nich m.in.:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych z polipami

Powyższa patologia powstaje na skutek nadmiernej reakcji zapalnej na różnego rodzaju czynniki sprawcze. Oprócz klasycznych przyczyn w postaci wirusów, bakterii i grzybów zaliczamy [...]

Alergiczny nieżyt nosa

Jest to zapalenie błony śluzowej nosa charakteryzujące się wyciekiem wydzieliny z przewodów nosowych lub jej spływaniem po tylnej ścianie gardła; ponadto występują [...]

Przerośnięty trzeci migdałek (adenoid) i wady wrodzone

W wieku dziecięcym przerośnięty migdałek gardłowy (z wyłączeniem stanów zapalnych błony śluzowej) stanowi najczęstszą przyczynę obustronnej niedrożności nosa. Odpowiada on także za rozwój nieżytów [...]

Zmiany nowotworowe

Patologie nowotworowe (zarówno łagodne, jak i złośliwe) mogą się przyczyniać także do rozwoju nieurazowej niedrożności przewodów nosowych. Objawy tych zmian mają przeważnie [...]

Skrzywienie przegrody nosa i przerost małżowin nosowych

Dolegliwość ta dotyka nawet 90% ludności rasy białej. Choć za jej główną przyczynę uznaje się urazy nosa bądź złamania podczas przechodzenia [...]

Polekowy nieżyt nosa (rhinitis medicamentosa)

Jest to szczególny przypadek upośledzenia drożności nosa, ponieważ uszkodzenie błony śluzowej nosa jest spowodowane nadużywaniem donosowych leków obkurczających naczynia krwionośne. Szacuje [...]

Konsekwencje ograniczonej drożności nosa

W przypadku leczenia niedrożności nosa zawsze kluczowe jest określenie przyczyny odpowiadającej za wspomniane wyżej dolegliwości. Przed rozpoczęciem terapii niezbędne jest zebranie dokładnego [...]

Podsumowanie

Upośledzenie drożności nosa to poważny problem kliniczny, za którego powstanie może odpowiadać wiele czynników. Przyczyny nieurazowe stanowią wyzwanie dla lekarzy różnych [...]
Do góry