Pulmonologia
Rzadsze przyczyny obturacji dróg oddechowych u dorosłych
dr hab. n. med. Renata Rubinsztajn, prof. UM MSC
- Spirometria to najczęściej wykonywane badanie czynnościowe układu oddechowego, które pozwala na rozpoznanie zaburzeń o typie obturacyjnym. Opisując je, należy zwrócić uwagę na kształt krzywej przepływ–objętość. Na tej podstawie możliwa jest wstępna diagnostyka niedrożności centralnych lub górnych dróg oddechowych
- Do chorób obturacyjnych płuc należą przede wszystkim astma i POChP. W artykule opisano ponadto rzadsze przyczyny obturacji dróg oddechowych, które mogą wystąpić także u osób z chorobami śródmiąższowymi, np. sarkoidozę czy zapalenie płuc z nadwrażliwości
Zapytani o choroby, w których występują zaburzenia czynności układu oddechowego o typie obturacji, bez namysłu odpowiemy, że to przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i astma. Warto jednak pamiętać, że obturacja może być obecna także w innych, rzadszych jednostkach chorobowych.
Podstawowym badaniem oceniającym sprawność wentylacyjną jest spirometria. Badanie to należy wykonać w przypadku podejrzenia wysuniętego na podstawie badania podmiotowego (duszność, świsty, kaszel, bóle w klatce piersiowej), przedmiotowego (obecność furczeń, świstów, wydłużona faza wydechu, cechy rozedmy, sinica, deformacja klatki piersiowej) zaburzenia o charakterze obturacji. Wskazania i przeciwwskazania do wykonania spirometrii zawiera tabela 1.
Niezwykle istotna jest wiarygodność wyniku. Badanie powinno być wykonane zgodnie z wytycznymi1,2. Diagnoza i włączanie leczenia na podstawie nieprawidłowo wykonanego badania są niedopuszczalne.
Pacjent, którego kierujemy na spirometrię w celu diagnostycznym, powinien być poinformowany o tym, jak prawidłowo przygotować się do badania. Bardzo istotne jest odstawienie leków wziewnych (tab. 2), jeżeli były wcześniej włączone. Poza tym chory powinien być wypoczęty (bez wcześniejszego intensywnego wysiłku fizycznego), nie powinien spożywać obfitych posiłków, palić papierosów, pić alkoholu, mocnej kawy, herbaty i kakao. Jeżeli rozpoznamy obturację, konieczne jest na tym wstępnym etapie przynajmniej jednokrotne wykonanie próby rozkurczowej w celu oceny odwracalności tego zaburzenia.
Definicja obturacji w badaniu spirometrycznym
Obturacja oskrzeli w badaniu spirometrycznym jest rozpoznawana, gdy wskaźnik Tiffeneau – FEV1%VCmax (odsetek stosunku natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej [FEV1 – forced expiratory volume in one second] do największej zarejestrowanej ...
Obturacja w górnych i/lub centralnych drogach oddechowych
Obturacja w górnych i/lub centralnych drogach oddechowych obejmuje zmiany w obrębie gardła i/lub krtani oraz tchawicy i głównych oskrzeli. Zaburzenia przepływu powietrza występują w fazie zarówno wdechu, jak i wydechu. W spirometrii zmniejsza się ...