ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Przypadek kliniczny
Gammapatia monoklonalna o znaczeniu klinicznym
dr n. med. Dariusz Woszczyk1
lek. Alina Warmuzińska2
dr n. med. Sławomir Tubek1
- W pracy przedstawiono przypadek 48-letniego pacjenta ze szczególnym rodzajem szpiczaka (prawdopodobny zespół POEMS) jako przykład wieloobjawowej gammapatii
- zmiany wykrywane w czasie procesu diagnostyczno-terapeutycznego
- możliwy mechanizm rozwoju zaburzenia
- trudności w określeniu rokowania
Zgodnie z wiedzą podręcznikową białko monoklonalne pojawia się poniżej 40 r.ż. u mniej niż 2% populacji, u osób powyżej 50 r.ż. częstość występowania ocenia się na 3,2%, a powyżej 85 r.ż. – u 8,5% populacji. Białko monoklonalne występuje dwa razy częściej u mężczyzn, dwa-trzy razy częściej u przedstawicieli rasy czarnej oraz częściej u osób, u których przynajmniej jeden krewny ma gammapatię monoklonalną lub nowotwór układu chłonnego1.
Klinicznie obecność białka M w surowicy, czyli gammapatię monoklonalną, możemy podzielić na:
- gammapatię monoklonalną o nieokreślonym znaczeniu (MGUS – monoclonal gammopathy of undetermined significance) – jako termin określający nienowotworową gammapatię monoklonalną bez jakichkolwiek objawów klinicznych
- gammapatię monoklonalną o znaczeniu klinicznym (MGCS – monoclonal gammopathy of clinical significance) – jako termin określający nienowotworową gammapatię monoklonalną powodującą istotną chorobę
- procesy rozrostowe komórek plazmatycznych z produkcją białka M (MMG – malignant monoclonal gammapaties).
O ile granica definicji pomiędzy pierwszym z wymienionych stanów a dwoma kolejnymi jest jasno określona (czyli dodatni wynik badania laboratoryjnego w kierunku białka M i brak jakichkolwiek objawów klinicznych oraz zmian w innych badaniach laboratoryjnych), o tyle granica pomiędzy drugim i trzecim stanem jest co najmniej mocno zatarta.
MGUS odpowiada dawnemu pojęciu łagodnej gammapatii monoklonalnej (BMG – benign monoclonal gammopathy), natomiast MGCS i MMG można byłoby zawrzeć w dawnym określeniu złośliwej gammapatii monoklonalnej (MMG – malignant monoclonal gammopathy)2. Już wtedy, ponad 40 lat temu, isniały wątpliwości dotyczące ostrej granicy pomiędzy BMG a MMG2. Teraz tą szeroką granicą, pasem granicznym, jest gammapatia monoklonalna o znaczeniu klinicznym (MGCS).
Poniżej przedstawiamy przypadek pacjenta, u którego w trakcie badań z powodu zapalenia opłucnej wykryto obecność białka M w surowicy.
Opis przypadku
Pacjent w wieku 48 lat, wieloletni palacz papierosów, obciążony cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, hipertriglicerydemią, hiperurykemią, został skierowany na oddział hematologii w celu diagnostyki z powodu niedokrwistości makrocytowej, ni...
