Kardiologia

Rola lekarza POZ w optymalizacji terapii niewydolności serca

dr n. med. Krzysztof Krawczyk1,2

prof. dr hab. n. med. Jadwiga Nessler2,3

1Zakład Ratownictwa Medycznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

2Oddział Kliniczny Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. św. Jana Pawła II

3Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca, Instytut Kardiologii, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Krzysztof Krawczyk

Oddział Kliniczny Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca,

Krakowski Szpital Specjalistyczny im. św. Jana Pawła II

ul. Prądnicka 80, 31-215 Kraków

e-mail: krzysztof15.krawczyk@uj.edu.pl

  • Narzędzia służące do oceny zaawansowania rozwoju niewydolności serca i rokowania
  • Postępowanie w poszczególnych grupach pacjentów w zależności od fenotypu choroby opartego na wartościach frakcji wyrzutowej lewej komory
  • Omówienie istotnych zagadnień związanych z prowadzeniem terapii w gabinecie lekarza POZ, w szpitalu i po hospitalizacji: eliminacja czynników ryzyka, stosowane leki i ich dawkowanie, postępowanie zabiegowe oraz edukacja pacjentów

Niewydolność serca (HF – heart failure; kod ICD: I50) jest jedną z najczęstszych przyczyn chorobowości i umieralności w krajach rozwiniętych (2-3% dorosłej populacji). W Polsce dotyczy ona ponad miliona osób. Szacuje się, że w ciągu najbliższych 20 lat liczba chorych z HF zwiększy się w naszym kraju o kolejne 250 000. Według dostępnych danych rocznie w Polsce umiera z powodu tej choroby od 60 000 do nawet 140 000 osób1,2. W naszym kraju HF jest jedną z najczęstszych przyczyn przyjęć do szpitala pacjentów po 65 r.ż., niezależnie od płci. Choroba ta stanowi zatem nie tylko istotny problem współczesnej medycyny, lecz także wyzwanie w szeroko pojętym kontekście społeczno-ekonomicznym.

Klasyfikacja przewlekłej niewydolności serca

Niewydolność serca jest złożonym zespołem klinicznym przebiegającym z objawami spowodowanymi przez strukturalną i/lub czynnościową dysfunkcję serca3. Nieprawidłowości te prowadzą do zmniejszonej pojemności minutowej serca i/lub podwyższenia ciśnienia wewnątrzsercowego w spoczynku albo podczas wysiłku. O przewlekłej niewydolności serca mówimy wówczas, kiedy objawy rozpoznanej uprzednio HF utrzymują się na stałym poziomie lub rozwijają stopniowo (tj. bez zaostrzeń wymagających interwencji, najczęściej w postaci hospitalizacji).

Właściwie zebrany wywiad i jego interpretacja są kluczowe dla dalszego postępowania z pacjentem, u którego podejrzewa się HF. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi European Society of Cardiology (ESC) HF rozpoznaje się, gdy występują dolegliwości typowe...

Podstawowa klasyfikacja HF jest oparta na wartościach LVEF i obejmuje pięć fenotypów HF z niedawno wprowadzonymi podtypami niewydolności serca z poprawą frakcji wyrzutowej (HFimpEF – heart failure with improved ejection fraction) oraz niewydolności serca z ponadnormalną frakcją wyrzutową (HFsnEF – heart failure with supra-normal ejection fraction)3,4 – tabela 1. Szacuje się, że w populacji pacjentów z HF chorzy z niewydolnością serca z łagodnie obniżoną frakcją wyrzutową (HFmrEF – heart failure with mildly reduced ejection fraction) stanowią od 10% do 20%, zaś pacjenci z niewydolnością serca z zachowaną frakcją wyrzutową (HFpEF – heart failure with preserved ejection fraction) i niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową (HFrEF – heart failure with reduced ejection fraction) po ok. 40% przypadków. 

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową

Niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową jest zespołem klinicznym, w którym na różne zaburzenia sercowe i naczyniowe oraz czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego nakładają się choroby [...]

Zasadnicze leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową

Leczenie HF ma dwa zasadnicze cele:

Optymalizacja leczenia pacjenta z niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową w gabinecie lekarza POZ

Sprawowanie właściwej i skutecznej opieki nad pacjentem z HF wymaga współpracy w ramach zespołu wielospecjalistycznego (kardiolog, lekarz POZ, pielęgniarka POZ, psycholog, dietetyk, fizjoterapeuta oraz [...]

Leczenie pacjentów z niewydolnością serca z łagodnie obniżoną oraz zachowaną frakcją wyrzutową

Jak już wspomniano (tab. 1), o ile charakterystyka populacji pacjentów z HFmrEF jest zbliżona do chorych z HFrEF (z wyjątkiem niższego ryzyka zgonu w HFmrEF), o [...]

Podsumowanie

Niewydolność serca może być uznawana za jedną z epidemii XXI wieku. Jest to jednocześnie choroba przewlekła, której można zapobiegać i którą można skutecznie [...]
Do góry