Neurologia

Palmitoiloetanoloamid – znaczenie w neurologii

prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Przemysław Kotyla

Kliniczny Oddział Reumatologii i Immunologii Klinicznej, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 w Sosnowcu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Przemysław Kotyla

Kliniczny Oddział Reumatologii i Immunologii Klinicznej,

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 w Sosnowcu

pl. Medyków 1, 41-200 Sosnowiec

e-mail: pkotyla@sum.edu.pl

  • Ocena zastosowania palmitoiloetanoloamidu w zaburzeniach objawiających się bólem i stanami zapalnymi
    • poznane dotychczas mechanizmy działania substancji
    • wyniki badań oceniających skuteczność i bezpieczeństwo podawania palmitoiloetanoloamidu pod kątem zmniejszania bólu i innych zaburzeń
    • potrzeba prowadzenia dalszych dużych badań klinicznych, które potwierdziłyby zasadność wykorzystywania palmitoiloetanoloamidu w praktyce klinicznej

Ostatnie lata przyniosły wzrost badań oraz świadomości społecznej dotyczących zdrowego żywienia i nawyków dietetycznych jako kluczowych czynników w prewencji pierwotnej1. Przyczyniło się to do wzrostu zainteresowania wszelakimi odżywkami i suplementami diety jako produktami w pełni naturalnymi, a także ich stosowania w codziennej praktyce klinicznej zarówno w ramach leczenia objawowego, jak i strategii o potencjalnych właściwościach zapobiegawczych, szczególnie w odniesieniu do procesów zapalnych. Rzeczywiście, chociaż proces zapalny jest naturalną reakcją na usunięcie szkodliwych bodźców i wspomaganie naprawy tkanek, zbyt intensywna lub przedłużona reakcja zapalna może uszkodzić tkanki organizmu, spowodować dysfunkcję narządów i ostatecznie doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia organizmu, a przez to w prosty sposób spowodować rozwój niepełnosprawności lub kalectwa. Jednocześnie trwają poszukiwania nowych leków, których celem działania byłoby zahamowanie postępu chorób poprzez ingerencję w mechanizmy leżące u ich podstaw. W związku z powyższym zwraca się większą uwagę na modulację układu endokannabinoidowego (eCB – endocannabinoid), szczególnie ze względu na jego rolę w utrzymaniu homeostazy w warunkach chorobowych. Układ endokannabinoidowy jest częścią dużej rodziny mediatorów lipidowych określanych niekiedy wspólną nazwą „endokannabinoidom”2. Oprócz dwóch głównych endokannabinoidów – anandamidu (AEA) i 2-arachidonoiloglicerolu (2-AG), które bezpośrednio oddziałują z receptorami kannabinoidowymi, tj. typem 1 (CB1), typem 2 (CB2), „związki podobne do eCB”, w tym N-acyloetanoloamina (NAE), palmitoiloetanoloamid (PEA) i oleoiloetanoloamid (OEA), oraz monoacyloglicerol (MAG) i 2-oleoiloilglicerol (2-OG) były szeroko badane pod kątem ich właściwości przeciwbólowych i anoreksyjnych, a także wpływu na metabolizm lipidów2-4.

Unikatowe właściwości PEA spowodowały, że substancja ta była z powodzeniem testowana w takich wskazaniach, jak bóle migrenowe, menstruacyjne, fibromialgia, bóle stawowe, artropatie zapalne, a nawet zespoły otępienne czy niedo­krwienne incydenty mó...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ból neuropatyczny

Przewlekły ból neuropatyczny jest jednym z częstszych objawów zróżnicowanych chorób neurologicznych, reumatycznych i autoimmunizacyjnych. Stanowi istotny problem zarówno medyczny, jak i społeczny, dotykający znaczną [...]

Palmitoiloetanoloamid

Od ponad 20 lat w leczeniu przewlekłego bólu ocenia się zastosowanie palmitoiloetanoloamidu, który został zaproponowany jako opcja terapeutyczna. Historia PEA rozpoczyna się [...]

Leczenie neuropatii

Obiecujące wyniki badań nad PEA prowadzone na modelach zwierzęcych neuropatii otworzyły drogę do zastosowania go w badaniach klinicznych u ludzi. W 2005 roku opublikowano [...]

Zespół cieśni nadgarstka

Inny przykład korzystnego wpływu PEA na przebieg naturalny i łagodzenie bólu pochodzi z badania oceniającego działanie związku u chorych z neuropatią nerwu pośrodkowego w przebiegu zespołu [...]

Neuropatia nerwu trójdzielnego

Jak ustalono, działanie przeciwbólowe udaje się wykazać w większości zespołów bólowych o podłożu neuropatycznym. Przykład stanowi łagodzenie dolegliwości w przebiegu neuropatii nerwu trójdzielnego. Taką [...]

Migrena

Ciekawym polem zastosowania PEA jest migrena. Badania oceniające znaczenie podawania PEA w łagodzeniu intensywności bólu, zmniejszeniu częstości jego występowania, a także konieczności podawania [...]

Polineuropatia cukrzycowa

Cukrzyca i jej odległe powikłanie w postaci neuropatii cukrzycowej od wielu lat stanowią poważne wyzwanie nie tylko dla diabetologów, lecz także neurologów, psychiatrów, [...]

Podsumowanie

Wciąż zbieramy dane dotyczące roli i miejsca PEA w leczeniu zaburzeń układu nerwowego. Chociaż znaczenie PEA jako prawdziwie plejotropowego związku wykracza poza jego [...]

Do góry