Ortopedia

Zapalenie powięzi podeszwowej – diagnostyka i postępowanie terapeutyczne

Konrad Reweda-Kwiatkowski1

dr n. o zdr. Magdalena Ptak2

prof. dr hab. n. med. Andrzej Modrzejewski3

lek. Krzysztof Kowalik3

1Wydział Nauk o Zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

2Samodzielna Pracownia Fizjoterapii Perineologicznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

3Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Adres do korespondencji:

lek. Krzysztof Kowalik

Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej,

Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

ul. Piotra Skargi 9-11, 70-965 Szczecin

e-mail: krzysztof.kowalik.uro@gmail.com

  • Możliwości diagnostyczne zapalenia powięzi podeszwowej oraz metody leczenia
  • Iniekcje z wykorzystaniem glikokortykosteroidów, autologicznej krwi i osocza bogatopłytkowego – czy są skuteczne?
  • Metody fizjoterapii i leczenie zabiegowe

Zapalenie powięzi podeszwowej, zwane również fasciopatią podeszwową, jest schorzeniem, które szacunkowo jest rozpoznawane u około miliona pacjentów rocznie, z czego najczęściej u kobiet między 40 a 60 rokiem życia1. U osób nieaktywnych fizycznie ograniczenie zgięcia grzbietowego w stawie skokowym spowodowanego przykurczem mięśnia trójgłowego łydki jest uważane za najczęstszy czynnik powodujący zapalenie powięzi podeszwowej2. Prowadzi to do nadmiernej pronacji stopy, co w konsekwencji znacząco obciąża powięź podeszwową3. Czynnikami predysponującymi do występowania tego schorzenia jest również praca stojąca, wskaźnik masy ciała (BMI – body mass index) powyżej 27 kg/m2, różnica długości kończyn dolnych, stopa wydrążona oraz płaskostopie2-4. Zapalenie powięzi podeszwowej występuje także u osób aktywnych fizycznie, najczęściej u profesjonalnych biegaczy lub osób biegających rekreacyjnie (5-10% przypadków)5. Jest to związane z przeciążeniem powięzi podeszwowej podczas wykonywania powtarzalnych ruchów rozciągania i skracania tej struktury podczas biegu3. Objawem zapalenia powięzi podeszwowej jest ból pięty i wewnętrznej części podeszwy, który jest odczuwalny najintensywniej po przebudzeniu, ale występuje również w ciągu dnia, szczególnie podczas długotrwałej pozycji stojącej6,7.

Diagnostyka

W diagnostyce klinicznej zapalenia powięzi podeszwowej wykorzystuje się badanie RTG, dzięki któremu możliwe jest wykluczenie zmian kostnych kości piętowej, a także złamań przeciążeniowych8. Badanie ultrasonograficzne (USG) jest pomocne przy wykluczeniu włókniakowatości podeszwowej lub obecności ciała obcego, ale również ocenie grubości powięzi podeszwowej9. Na podstawie badań przeprowadzonych przez innych autorów wnioskuje się, że grubość powięzi podeszwowej w badaniu ultrasonograficznym wynosząca więcej niż 4 mm oraz zmiany hipoechogeniczne sugerują zapalenie powięzi podeszwowej10,11. Rezonans magnetyczny (MR) jest wykorzystywany w celu wykluczenia przerwania ciągłości powięzi podeszwowej i złamań przeciążeniowych oraz przy ocenie grubości powięzi5. W przypadku utrzymywania się bólu przez 4-6 miesięcy mimo leczenia przeciw­zapalnego niektórzy autorzy zalecają również wykonanie scyntygrafii w diagnostyce różnicowej (podejrzenie nowotworu kości piętowej lub przerzutów do kości innego procesu rozrostowego)7. W praktyce fizjoterapeutycznej dodatni wynik testu Windlass i/lub ujemny wynik testu kanału stępu potwierdzają rozpoznanie zapalenia powięzi podesz­wowej12.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leczenie

Zgodnie z danymi z piśmiennictwa światowego zapalenie powięzi podeszwowej jest procesem samoograniczającym się w ciągu roku nawet u 80% pacjentów13, jednak ze względu na powodowanie [...]

Podsumowanie

Zapalenie powięzi podeszwowej jest schorzeniem rozpoznawanym u około miliona osób rocznie w populacji całego świata. Występuje zarówno u osób aktywnych, jak i nieaktywnych fizycznie. Czynnikami [...]

Do góry