Radiologia
Diagnostyka osteoporozy w przebiegu chorób reumatycznych
dr n. o zdr. Paweł Żuchowski1,2
lek. Daniel Jeka1
- Charakterystyka pacjentów z chorobami reumatycznymi, u których dochodzi do rozwoju osteoporozy
- Badania wykorzystywane w ocenie osteoporozy
- DXA – złoty standard diagnostyki
- nowe metody: TBS i 3D Shaper – czy są przydatne do rozpoznania osteoporozy i monitorowania leczenia?
Osteoporoza jest chorobą układu mięśniowo-szkieletowego, w przebiegu której dochodzi do spadku gęstości mineralnej kości (BMD – bone mineral density), a także do degradacji mikroarchitektury kostnej. Skutkuje to wzrostem ryzyka złamań.
Osteoporoza jest zaliczana do chorób cywilizacyjnych. W kolejnych dekadach będzie coraz większym wyzwaniem w ochronie zdrowia ze względu na starzejące się społeczeństwo. W Unii Europejskiej oraz Szwajcarii i Wielkiej Brytanii w 2019 roku zanotowano 4,28 mln złamań, których bezpośrednią przyczyną była osteoporoza1. Patrząc na dynamikę zmian, szacuje się, że do roku 2034 roczna liczba złamań przekroczy 5 mln. W Polsce te obliczenia wyglądają gorzej – w 2019 roku liczba złamań osteoporotycznych wynosiła około 70 000. Szacuje się, że w 2034 roku będzie to 91 000. Oznacza to niemalże 30% wzrost liczby złamań, co jest większym odsetkiem niż średnia w Unii Europejskiej oraz Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Dane szacunkowe wskazują, że średni wzrost liczby złamań we wszystkich ocenianych w tej statystyce krajach będzie na poziomie 25%1.
O tym, jak dużym wyzwaniem jest osteoporoza w Polsce, najlepiej świadczy fakt, że w roku 2019 chorowało na nią około 2 mln osób, co stanowi 5% populacji kraju1. Sam koszt leczenia osteoporozy między rokiem 2010 a 2019 według danych International Osteoporosis Foundation (IOF) wzrósł w Polsce z 577 mln euro do miliarda euro1.
Biorąc pod uwagę zarówno obecne dane, jak i szacunki na kolejne lata, widać, jak dużym wyzwaniem będzie osteoporoza w przyszłości. Z tego względu wczesna diagnostyka tej choroby i wdrożenie właściwego leczenia są niezwykle ważne z punktu widzenia socjoekonomii. Jedynie w ten sposób można zredukować wydatki związane z leczeniem osteoporozy – wynikające zarówno z kosztów pośrednich, jak i bezpośrednich – oraz pozwolić na zachowanie komfortu życia dużej grupie pacjentów. Wczesna diagnostyka osteoporozy jest podstawową strategią zapobiegania złamaniom.
Złotym standardem w diagnostyce osteoporozy jest dwuenergetyczna absorpcjometria rentgenowska (DXA – dual-energy X-ray absorptiometry). W badaniu DXA ocenia się BMD i na tej podstawie identyfikuje ryzyko złamań. Osteoporozę w badaniu DXA definiuje...
