Wprowadzenie

Choroby układu krążenia stanowią coraz większe wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej na całym świecie¹. Choroba kardiometaboliczna jest zaburzeniem ogólnoustrojowym, charakteryzującym się patofizjologicznymi oddziaływaniami między czynnikami ryzyka metabolicznego a układem sercowo-naczyniowym, które prowadzą do zaburzeń wielonarządowych i zwiększonej częstości występowania niekorzystnych wyników klinicznych². Ostatnie postępy w leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego przypisuje się przede wszystkim innowacyjnym technikom obrazowania, które pozwoliły usprawnić diagnostykę i ocenę ryzyka. Niemniej powszechnie uznaje się konieczność poszukiwania nowych biomarkerów, które mogą ułatwić wczesne wykrycie zaburzeń, ustalenie dokładnego rozpoznania i rokowania, a także zastosowanie strategii terapeutycznej dostosowanej do indywidualnych potrzeb pacjenta³.

Cukrzyca jest jednym z najczęstszych zaburzeń metabolicznych na świecie i głównym czynnikiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Przewiduje się, że do 2045 roku około 12% dorosłej populacji na całym świecie będzie chorować na cukrzycę, co oznacza wzrost z 10,5%, odsetka odnotowanego w 2021 roku⁴. Niska jakość kontroli glikemii wiąże się z ryzykiem wystąpienia zagrażających życiu powikłań, a cukrzyca jest obecnie główną przyczyną schyłkowej niewydolności nerek, nieurazowych amputacji, utraty wzroku oraz podstawowym czynnikiem wpływającym na zachorowalność i śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych⁵. Z tego względu podkreśla się potrzebę ścisłego monitorowania glikemii u osób z cukrzycą, aby nie dopuścić do długookresowych powikłań, które mogą mieć negatywny wpływ na jakość życia i stanowią istotne obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej⁶.

Przez wiele lat pomiar odsetka hemoglobiny glikowanej (HbA_1c) stanowił złoty standard w ocenie jakości kontroli glikemii u chorych na cukrzycę. Nie ma wątpliwości, że oznaczanie poziomu HbA_1c ma wiele zalet jako powszechnie dostępna, stosunkowo niedroga i praktyczna metoda oceny glikemii, a lekarze są dobrze zaznajomieni z zasadami interpretacji wyników i oceny skutków w kontekście klinicznym. Ponadto przełomowe badania prospektywne wykazały, że odsetek HbA_1c jest dobrze skorelowany z ryzykiem mikronaczyniowych powikłań cukrzycy (retinopatii, nefropatii i neuropatii) u osób z cukrzycą typu 1⁷ i cukrzycą typu 2⁸. Metoda oznaczania odsetka HbA_1c nie jest jednak wolna od ograniczeń, ponieważ na dokładność badania wpływają powszechnie występujące schorzenia, w tym niedokrwistość, niedawne przetoczenia krwi i podaż witaminy C⁹. Ponadto metoda ta nie odzwierciedla zmienności glikemii, na którą coraz częściej wskazuje się jako na ważny czynnik przyczynowy w rozwoju powikłań cukrzycy^10,11.