Żywienie
Zalecenia żywieniowe w leczeniu zachowawczym i dializoterapii przewlekłej choroby nerek
mgr Aleksandra Kajdas
- Omówienie zapotrzebowania na składniki odżywcze w przewlekłej chorobie nerek oraz zalecenia żywieniowe w poszczególnych stadiach choroby
- właściwa podaż konkretnych składników odżywczych
- produkty i składniki po które należy sięgać, a których trzeba unikać
- ilość płynów, którą należy wypijać, z uwzględnieniem ich zawartości w pokarmach
Każdego roku liczba osób zmagających się z przewlekłą chorobą nerek (PChN) rośnie. W ciągu 10 lat (od roku 2007 do 2017) na świecie wzrost ten wyniósł 27% (z 549,2 do 697,5 mln). W Polsce ponad 4 mln osób cierpi na PChN, a każdego roku co najmniej 6500 osób traci całkowicie czynność nerek, co wymaga wdrożenia leczenia nerkozastępczego. Do najczęstszych przyczyn PChN należą cukrzyca i nadciśnienie tętnicze, ale należy także wymienić kłębuszkowe lub cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek. Dodatkowo do rozwoju PChN przyczynia się wiele czynników określanych jako zespół metaboliczny. Leczenie zarówno zachowawcze (bez włączenia dializoterapii), jak i nerkozastępcze (z włączeniem dializoterapii i/lub z zabiegiem przeszczepienia) ma na celu uratowanie życia chorych oraz poprawę jego jakości. W PChN pacjenci wymagają szczególnej opieki dietetycznej, po to aby dostarczyć odpowiednią ilość składników odżywczych, a tym samym zapobiec niedożywieniu, oraz zmniejszyć postęp uszkodzenia nerek. W związku ze wzrostem zachorowalności na PChN w ostatnich latach oraz kluczową rolą żywienia w tej grupie pacjentów w artykule przedstawiono zapotrzebowanie na składniki odżywcze oraz zalecenia żywieniowe dla pacjentów z PChN w różnych stadiach choroby – zarówno w leczeniu zachowawczym, jak i dializoterapii. Opierano się na zaleceniach żywieniowych stanowiska Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem Zespołu Krajowego Konsultanta w dziedzinie Nefrologii, gdyż rekomendacje różnych towarzystw naukowych na świecie się różnią.
Przewlekła choroba nerek – informacje wstępne
Definicja
Przewlekła choroba nerek to zespół chorobowy charakteryzujący się wieloma objawami, który powstaje w wyniku strukturalnego lub funkcjonalnego uszkodzenia nerek. Może występować przy prawidłowym bądź obniżonym stopniu przesączania kłębuszkowego (GFR – glomerular filtration rate) lub gdy GFR spada poniżej 60 ml/min/1,73 m2 (z uszkodzeniem nerek lub bez niego) i utrzymuje się przez ponad 3 miesiące1.
Przewlekła choroba nerek dzieli się na 5 stadiów w zależności od stopnia uszkodzenia nerek oraz wartości współczynnika GFR:
