Kardiologia
Nadciśnienie oporne na leczenie w aspekcie jego wtórnych przyczyn oraz metod leczenia
dr n. med. Lucyna Woźnicka-Leśkiewicz
- Jak definiuje się nadciśnienie oporne
- Czynniki ryzyka rozwoju ciśnienia opornego i pseudoopornego
- Postępowanie niefarmakologiczne, farmakologiczne i zabiegowe
Utrzymujące się wysokie ciśnienie tętnicze (BP – blood pressure) w tętnicach systemowych jest cechą charakterystyczną nadciśnienia tętniczego, które jest najważniejszym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka zachorowalności i śmiertelności z przyczyn ogólnych oraz sercowo-naczyniowych na całym świecie1. Większość pacjentów z nadciśnieniem tętniczym ma nadciśnienie samoistne, zwane inaczej pierwotnym, którego dokładna przyczyna pozostaje nieznana, podczas gdy około 10% osób ma nadciśnienie wtórne, z możliwą do zidentyfikowania przyczyną. Patofizjologia nadciśnienia obejmuje złożone interakcje między czynnikami środowiskowymi i behawioralnymi, genami, układem hormonalnym oraz wieloma układami narządów (nerkowym, sercowo-naczyniowym i ośrodkowym układem nerwowym). W patogenezę nadciśnienia tętniczego zaangażowane są również mechanizmy naczyniowe oraz immunologiczne2. Dysregulacja tych procesów skutkuje nadciśnieniem tętniczym, które jeśli nie jest kontrolowane, prowadzi do uszkodzenia narządów zależnego od nadciśnienia oraz niekorzystnych zdarzeń związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi.
Kliniczne konsekwencje podwyższonego ciśnienia tętniczego oraz nadciśnienia tętniczego
Długotrwałe nadciśnienie tętnicze powoduje uszkodzenie narządów i ostatecznie prowadzi do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, naczyniowo-mózgowych oraz klinicznej choroby nerek, które są najczęstszymi przyczynami występowania chorób przewlekłych na świecie3. Do narządów, na które niekorzystnie wpływa podwyższone ciśnienie tętnicze i nadciśnienie, należą serce, mózg, nerki, oczy i naczynia krwionośne, które ulegają zmianom strukturalnym oraz funkcjonalnym. Powikłania narządowe mogą mieć różne profile u mężczyzn i kobiet. Na przykład przerost lewej komory i poszerzenie lewego przedsionka są częstsze u kobiet. Występowanie powikłań narządowych zwykle wskazuje na długotrwałe utrzymywanie się podwyższonego ciśnienia i/lub nadciśnienia tętniczego, przez co dostarcza dodatkowych informacji prognostycznych na temat ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych4. Jeśli powikłania narządowe nie są leczone, mogą przejść od postaci bezobjawowej do objawowej, prowadząc ostatecznie do jawnych zdarzeń związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi, nierzadko zakończonych zgonem lub kalectwem pacjenta5.