TRWA BLACK WEEK! Publikacje i multimedia do 60% taniej i darmowa dostawa od 400 zł! Sprawdź >
Wytyczne w praktyce
Diagnostyka i terapia chorób tętnic obwodowych i aorty – wytyczne ESC 2024
dr n. med., mgr zdr. publ. Jan W. Pęksa
- Omówienie najistotniejszych zagadnień z wytycznych ESC 2024 wraz ze wskazaniem różnic w stosunku do poprzednich dokumentów
- Rola wczesnej diagnostyki i badań przesiewowych w kierunku chorób tętnic obwodowych i aorty
- Kontrola czynników ryzyka sercowo-naczyniowego – na co szczególnie zwracać uwagę
- Postępowanie interwencyjne i monitorowanie po zabiegach
Wprowadzenie
We wrześniu 2024 r. w czasopiśmie „European Heart Journal” ukazały się wytyczne ekspertów European Society of Cardiology (ESC) dotyczące postępowania w przypadku chorób tętnic obwodowych i aorty (PAAD – peripheral arterial and aortic diseases). Dokument uzyskał poparcie ekspertów innych towarzystw naukowych: European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS), European Society of Vascular Medicine (ESVM) oraz European Reference Network on Rare Multisystemic Vascular Diseases (VASCERN)1. Wytyczne z 2024 roku zastąpiły dwa poprzednie, odrębne dokumenty ESC: zalecenia odnoszące się do rozpoznawania i leczenia chorób aorty z 2014 roku oraz wytyczne dotyczące rozpoznawania i leczenia chorób tętnic obwodowych z 2017 roku2,3.
Już we wstępie aktualnych wytycznych autorzy zwrócili uwagę na to, że PAAD stanowią istotną i często niedostatecznie diagnozowaną grupę schorzeń układu tętniczego. W codziennej praktyce klinicznej zdecydowanie większy nacisk kładzie się na wykrywanie i leczenie choroby wieńcowej (CAD – coronary artery disease). Wiele przypadków PAAD pozostaje nierozpoznanych lub gdy doszło już do diagnozy, ich leczenie jest niedostateczne. Fakt ten zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań, do których należy ostre niedokrwienie kończyny (ALI – acute limb ischemia) mogące prowadzić do amputacji, ostry zespół aortalny (AAS – acute aortic syndrome), w tym ostre rozwarstwienie aorty (AAD – acute aortic dissection) charakteryzujące się wysoką śmiertelnością. Ponadto wzrasta ryzyko hospitalizacji z przyczyn naczyniowych, a także ryzyko zgonu1,4,5.
Autorzy aktualnego dokumentu wskazali, że w przypadku PAAD ważne są wspólne podejmowanie decyzji, obejmujące angażowanie w proces decyzyjny pacjentów, a także multidyscyplinarne podejście do diagnostyki i leczenia PAAD. Konieczne jest funkcjonowanie wysokospecjalistycznych ośrodków zajmujących się leczeniem pacjentów z PAAD, mających odpowiednie doświadczenie1.
Do chorób tętnic obwodowych należą choroby: naczyń szyjnych, tętnic podobojczykowych, tętnic nerkowych, naczyń trzewnych oraz tętnic kończyn, przede wszystkim tętnic kończyn dolnych. Pacjenci z chorobami tętnic obwodowych często, oprócz pozostawan...
