Wprowadzenie

Kiła rozprzestrzeniła się w Europie w XV wieku. Powszechnie przyjmuje się, że została sprowadzona przez marynarzy Krzysztofa Kolumba, chociaż nie brakuje głosów, że istniała wcześniej i tylko została rozniesiona przez żołnierzy króla francuskiego Karola VII podczas wypraw wojennych po naszym kontynencie. Występowała pod wieloma różnymi nazwami. Lokalne nazwy tej przenoszonej drogą seksualną choroby (m.in. choroba francuska, angielska, hiszpańska, polska itd.) wskazują na okoliczności rozprzestrzeniania się związane z wojnami. Masowe badania przesiewowe, skuteczne działanie antybiotyków oraz działania wielu programów zdrowotnych spowodowały, że kiłę rozpoznaje się obecnie sporadycznie, głównie we wczesnych jej fazach i wśród osób z określonych grup ryzyka. Jednak pojawiające się ciągle przypadki nakazują uwzględniać tę chorobę w diagnostyce różnicowej chorób neurologicznych oraz pamiętać o nietypowym jej przebiegu u zakażonych jednocześnie wirusem HIV.^1,2

Kiła (syphilis, lues) jest przewlekłą wieloukładową chorobą zakaźną wywoływaną przez krętka bladego Treponema pallidum. Cechuje ją bogata symptomatologia i wielofazowy przebieg, oddzielony okresami bezobjawowego utajenia. Określenie neurosyphilis odnosi się do zakażenia układu nerwowego, do którego może dojść w każdym momencie po zakażeniu, chociaż dotyczy to przede wszystkim kiły drugo- i trzeciorzędowej. Konsekwentnie realizowane programy zdrowotne spowodowały, że zapadalność na kiłę zdecydowanie zmniejszyła się, ale jednocześnie sporadyczne przypadki kiły OUN stanowią często problem diagnostyczny.^3,4,5

Epidemiologia

Kiła układu nerwowego jest rozpoznawana od ponad 100 lat i w czasach przed stosowaniem antybiotyków była powszechną chorobą, dotykającą nawet 25-35% chorych z kiłą. Obecnie występuje bardzo rzadko, częściej jako kiła wczesna ośrodkowego układu nerwowego i u chorych zakażonych jednocześnie HIV, zwłaszcza z niską liczbą limfocytów T CD4⁺. Postacie późne, takie jak wiąd rdzenia czy porażenie postępujące obecnie nie są spotykane ze względu na skuteczne leczenie we wczesnych fazach choroby oraz częste stosowanie antybiotyków, również z innych niezwiązanych z kiłą przyczyn.

Kiła jest jednak nadal bardzo powszechną chorobą zakaźną o dużym zróżnicowaniu zapadalności w różnych krajach i na świecie, która pozostaje znaczącym problemem zdrowotnym. Szacuje się, że na kiłę zapada rocznie ok. 12 mln ludzi. Wprowadzenie w 194...

Drogi przenoszenia

Kiła jest wywoływana przez jeden z pięciu podgatunków krętka bladego (Treponema pallidum, subsp. pallidum), którego jedynym naturalnym gospodarzem jest człowiek. Źródłem zakażenia jest osoba zakażona, u której występują zmiany chorobowe na skórze ...