Istnieje duża rozbieżność pomiędzy informacjami zawartymi w ulotkach leków immunomodulujących pierwszej linii (zgodnie z którymi powinno się przerwać leczenie przed planowaną ciążą i nie stosować leku w ciąży niezależnie od sytuacji klinicznej) a zaleceniami ekspertów (którzy zalecają odstawienie niektórych leków immunomodulacyjnych w postaciach choroby o dużej aktywności dopiero w chwili potwierdzenia ciąży lub dopuszczają podawanie leku tylko w przypadkach, w których korzyści ze stosowania przewyższają ryzyko).

Wprowadzenie

Jeden z autorów jeszcze jako student medycyny podczas praktyki na oddziale położniczym spotkał pacjentkę ze stwardnieniem rozsianym (SM). W uznanej klinice zajmującej się leczeniem stwardnienia rozsianego rekomendowano jej aborcję z obawy przed istotnym pogorszeniem stanu neurologicznego w czasie połogu. Kobieta nie brała jednak takiego rozwiązania pod uwagę. Takie podejście lekarzy było pochodną zaleceń z krajów zachodnich, w których chore na SM zniechęcano do posiadania potomstwa.¹

Stwardnienie rozsiane pojawia się najczęściej u osób w młodym wieku.² Zazwyczaj to wtedy ludzie planują swoją przyszłość. Podejmują decyzje dotyczące pracy, nauki, założenia rodziny i macierzyństwa.^3-6 Lekarze prowadzący pacjentów ze stwardnieniem rozsianym coraz częściej muszą odpowiadać na pytania związane z tym aspektem życia, zwłaszcza że kobiety chorują na SM częściej niż mężczyźni (2,4:1).² Ciąża jest okresem remisji choroby,^7-9 bywają jednak takie postacie SM, które postępują nawet w tym czasie. Zgodnie z wynikami badania PRIMS są tylko trzy czynniki ryzyka wystąpienia rzutu po urodzeniu dziecka:

• doświadczenie rzutu choroby w roku poprzedzającym koncepcję (ryzyko wzrasta 1,7 razy)
• przebycie rzutu w trakcie ciąży (ryzyko wzrasta 1,8 razy)
• wysoki stopień niepełnosprawności (w skali EDSS) przed koncepcją (ryzyko wzrasta 1,3 razy).¹

Znakiem dzisiejszych czasów jest ciągłe rejestrowanie preparatów farmakologicznie czynnych zmieniających przebieg choroby.10 Niestety nowości niosą ze sobą niepewność, a w tym przypadku pytania o wpływ nowych leków na ciążę. Żaden z preparatów do...

Octan glatyrameru (GA – glatiramer acetate)

GA jest polimerem aminokwasów: kwasu glutaminowego, lizyny, alaniny i tyrozyny. Pierwotnie był stworzony jako kopolimer imitujący białko zasadowe mieliny (BMP – bone morphogenetic protein). Miał on indukować eksperymentalne autoimmunologiczne zapa...

Stosowanie podczas ciąży

W klasyfikacji FDA octan glatyrameru ma kategorię B – w badaniach na zwierzętach nie wykazano ryzyka stosowania w czasie ciąży, a u ludzi nie przeprowadzono wystarczających obserwacji. Taki wniosek wysnuto na podstawie obserwacji efektów działania...