Jednym z największych problemów w terapii choroby Parkinsona (PD – Parkinson’s disease) jest leczenie drżenia i dyskinez polekowych^1,2. Wielkie nadzieje pokładano w głębokiej stymulacji mózgu (DBS – deep brain stimulation), która została opisana po raz pierwszy przez Benabida i wsp. w 1987 r.³ Bezpieczeństwo i skuteczność DBS jako metody leczniczej zostały potwierdzone na podstawie wyników leczenia chorób przebiegających z zaburzeniami ruchowymi^4,5. Food and Drug Administration (FDA) w 1997 r. zatwierdziła metodę głębokiej stymulacji wzgórza w leczeniu drżenia samoistnego i drżenia w PD². W 2003 r. FDA wydała zgodę na zastosowanie stymulacji jądra niskowzgórzowego (STN – subthalamic nucleus) i gałki bladej wewnętrznej (GPi – globus pallidus internus) w leczeniu PD. W tym samym roku urządzenia DBS zostały dopuszczone do wszczepiania do STN i GPi w leczeniu pierwotnie uogólnionej i odcinkowej dystonii. W ostatnich latach zastosowanie DBS obserwuje się również w terapii depresji, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego, zespołu Tourette’a i padaczki. Wyniki badań pilotażowych wskazują na próby zastosowania DBS także w innych wskazaniach, np. w anoreksji, otyłości czy w chorobie Alzheimera⁶.

Precyzyjne kryteria włączenia do leczenia za pomocą DBS, ale też wykluczenia go w chorobie Parkinsona z drżeniem jako dominującym objawem osiowym (TDPD – tremor-dominant PD) (kwalifikuje się jedynie co drugi chory), wysokie koszty stymulatora (podwojone w razie konieczności stymulowania obu półkul mózgowych), wyczerpywanie się baterii, trudności z ustawieniem optymalnych parametrów stymulacji, infekcje, krwawienia i (rzadko) wysunięcie się końcówek przewodów, legły u podstaw poszukiwań nowych metod ablacji jąder podstawy odpowiedzialnych za drżenie. Próbowano zastosować technologię gamma knife, stosowaną w trójwymiarowej radioterapii, wykorzystującą wysokie dawki (>10 Gy) napromieniania, o bardzo dużej precyzji, mniej inwazyjną niż tradycyjne zabiegi stereotaktyczne. Pérez-Sánchez i wsp. podsumowali wyniki leczenia tą metodą 13 chorych w średnim wieku 78 lat z PD i drżeniem samoistnym w Hiszpanii w latach 2014-2018. Ograniczenie drżenia utrzymywało się u 63% co najmniej przez rok, zaś objawy niepożądane wystąpiły u 3 chorych⁷.