Deficyty widzenia po udarze niedokrwiennym mózgu – diagnostyka i możliwości terapii

W wielodyscyplinarnej ocenie problemów zdrowotnych po udarze mózgu winno się uwzględniać nie tylko zaburzenia motoryczne, dysfunkcje mowy, lecz także równowagę postawy, rodzaj i stopień zaburzeń psychicznych, stopień dysfunkcji wiodącej ręki, wskaźniki czynnościowe korowych neuronów ruchowych oraz czynniki ryzyka nawrotów. Ma to znaczenie w procesie rehabilitacji poudarowej. Objawy UNM obejmują szeroką gamę złożonych zaburzeń i są uzależnione m.in. od lokalizacji ogniska uszkodzenia i stronności półkul mózgu.

Zaburzenia widzenia w udarze mózgu

Szczególnie istotnym problemem jest upośledzenie wzroku po udarze. Widzenie wpływa na jakość życia, a jego zaburzenia prowadzą do utraty niezależności i utrudnień w codziennym funkcjonowaniu, nierzadko doprowadzając do wystąpienia depresji, utraty pozycji społecznej, samodzielności i niezależności od opiekunów. Niedokrwienia obejmujące obszary drogi wzrokowej mogą stać się przyczyną zaburzeń widzenia o bardzo zmiennym natężeniu stopnia deficytu – od różnie nasilonych ubytków w polu widzenia do ślepoty w skrajnych przypadkach. Ich występowanie w znacznym stopniu utrudnia prowadzenie i efektywność rehabilitacji oraz wydłuża czas hospitalizacji.

Poważne i często trwałe zaburzenia widzenia dotykają 30-35% osób po udarze¹. Przywrócenie ostrości w polu widzenia następuje jedynie w niewielkim stopniu w ciągu pierwszego miesiąca po uszkodzeniu mózgu, dlatego okno czasowe na samoistną poprawę jest ograniczone. W tym czasie zwykle dochodzi do chronicznego osłabienia wzroku, w związku z czym konieczna jest kompensacyjna rehabilitacja wzroku².

Ważne jest nie tylko wykrywanie problemów ze wzrokiem, niezależnie od czasu wystąpienia udaru, lecz także monitorowanie tego problemu oraz właściwe rozróżnienie ich konsekwencji funkcjonalnych i wpływu na chorego. Właściwe rozpoznanie deficytu widzenia odgrywa istotną rolę w uzyskaniu najbardziej efektywnej współpracy z opiekunami i można je uwzględnić w codziennych oraz ogólnych czynnościach terapeutycznych związanych z mobilizacją/ rehabilitacją. Wczesna i dokładna identyfikacja problemów ze wzrokiem związanych z udarem przyniesie szerokie korzyści chorym, a także ich opiekunom³.