Wciąż poszukuje się patomechanizmów przejścia migreny epizodycznej w postać przewlekłą. Ważnym elementem pozwalającym na lepsze zrozumienie patomechanizmów jej napadów i przekształcenia się w postać przewlekłą stał się rozwój wiedzy na temat centralnej sensytyzacji, czyli ośrodkowego uwrażliwienia na ból.

W pierwszym z cyklu dwóch artykułów zdefiniowano pojęcie centralnej sensytyzacji i możliwości jej oceny^1-4. Wyjaśniono pojęcie allodynii jako terminu medycznego określającego sytuację, w której pacjent ma nieprzyjemne doznania (np. uczucie bólu, pieczenia, parzenia) na skutek oddziaływania bodźca, który u zdrowych ludzi nie wywołuje bólu. Opisano trzy najczęściej stosowane kwestionariusze służące do oceny centralnej sensytyzacji: Central Sensitization Inventory (CSI), Allodynia Symptom Checklist (ASC), self-rated Pain Sensitivity Questionnaire (PSQ)^5-11.

W części drugiej skupimy się na występowaniu centralnej sensytyzacji w migrenie i możliwości jej leczenia.

Związki centralnej sensytyzacji, zespołu niespokojnych nóg, allodynii w przebiegu migreny

W ostatnich latach ukazało się kilka doniesień, które potwierdziły istotny związek między zespołem niespokojnych nóg (RLS – restless legs syndrome) i migreną, przy współudziale centralnej sensytyzacji. Suzuki i wsp. przeprowadzili badanie kliniczno-kontrolne mające na celu ocenę częstości występowania centralnej sensytyzacji w migrenie za pomocą CSI, Brief Pain Inventory (BPI) i Patient Health Questionnaire 9 (PHQ-9). U 186 pacjentów z migreną częstość występowania centralnej sensytyzacji była istotnie większa niż u 186 zdrowych osób z grupy kontrolnej dobranych pod względem wieku i płci (21% vs 8,6%). Czynnikami determinującymi centralną sensytyzację u pacjentów z migreną były obecność RLS i wpływ bólu głowy na codzienne czynności, co sugeruje potencjalną korelację między migreną i zespołem niespokojnych nóg.

Wśród 26 badanych z migreną przewlekłą (14%) średni czas trwania choroby wynosił 23,7 ±11,8 roku. W grupie z centralną sensytyzacją osoby częściej palące papierosy cierpiały na przewlekłą migrenę i RLS oraz miały wyższe wskaźniki BPI i PHQ-9 w porównaniu z osobami bez centralnej sensytyzacji¹².

Schürks i wsp. przeprowadzili systematyczny przegląd doniesień na temat współistnienia migreny i zespołu niespokojnych nóg. Wśród zidentyfikowanych 24 badań częstość występowania RLS w migrenie wahała się w granicach 8,7-39%, bez wyraźnych różnic ...