Związek składu flory jelitowej z chorobami otępiennymi

Joanna Michalina Jurek, PhD

Wraz z procesem starzenia się społeczeństwa z roku na rok zwiększa się częstość występowania demencji, która stała się powszechną chorobą wśród seniorów. Według doniesień liczba chorych na demencję na całym świecie sięgnęła do 2015 r. blisko 47 mln osób, a do 2050 r. ma wynosić 131 mln¹, co z pewnością będzie stanowić duże obciążenie dla rodzin i ogólnie społeczeństw².

Mikrobiom jelitowy jako składowo i funkcjonalnie zróżnicowany zbiór mikroorganizmów w znaczący sposób wpływa na zdrowie i ogólne samopoczucie. Stanowi także istotny czynnik rozwoju i progresji chorób otępiennych, w tym choroby Alzheimera (AD – Alzheimer’s disease) oraz innych form demencji neurodegeneracyjnych u osób starszych³. Badania obserwacyjne wykazały, że w czasie procesu starzenia zachodziły zmiany w składzie mikrobiomu jelitowego. Jedną z nich była utrata niektórych bakterii komensalnych, w tym Prevotella, Faecalibacterium i Bifidobacterium, a także gatunku Eubacterium rectale, co prowadziło do zwiększonego ryzyka zastąpienia ich innymi organizmami komensalnymi, takimi jak Akkermansia oraz Butyricimonas i Odoribacter, których obecność powiązano z degradacją mucyny w jelitach oraz zmianami w przepuszczalności jelit i stanem zapalnym⁴.

Co ciekawe, dysbiozę mikrobiomu jelitowego, charakteryzującą się patologicznym brakiem homeostazy w populacji i funkcjonowaniu mikroorganizmów, powiązano z różnymi zaburzeniami, także tymi związanymi ze starzeniem się, w tym AD i innymi chorobami otępiennymi⁵. Chociaż wyniki dotychczasowych badań pozwoliły na identyfikację kilku mikroorganizmów warunkowo chorobotwórczych, których nasilenie wzrasta w trakcie „niezdrowego” starzenia się charakteryzującego się nagłym i szybkim pogorszeniem stanu fizycznego i psychicznego związanym z postępem choroby, podkreślana jest potrzeba przeprowadzenia dodatkowych badań, aby zrozumieć rolę mikrobioty w rozwoju chorób otępiennych⁵.

Zmiany w składzie mikrobioty jelitowej a ryzyko wystąpienia otępienia i chorób neurodegeneracyjnych

Istnieje silny związek między składem mikrobiomu jelitowego a rozwojem demencji. Obecność zaburzeń równowagi w składzie mikroflory jelitowej została powiązana ze zwiększonym ryzykiem chorób neurologicznych, takich jak choroba Parkinsona (PD – Park...