Podobnie mniejszą częstość napadów oraz większy odsetek pacjentów uzyskujących wolność od napadów uzyskano w badaniu retrospektywnym z udziałem chorych z PSE leczonych lakozamidem21. Zgodnie z wynikami badania obserwacyjnego na małej grupie uczestników w starszym wieku lakozamid okazał się potencjalnie bezpieczną metodą terapii niedrgawkowego stanu padaczkowego22.
Farmakoterapię przeciwnapadową należy dobierać indywidualnie, uwzględniając wiek, płeć i schorzenia współistniejące. Leki przeciwnapadowe indukujące enzymy wątrobowe (EI-ASM – enzyme-inducing antiseizure medications), takie jak karbamazepina, fenytoina bądź fenobarbital, nie są odpowiednie dla pacjentów z PSE. Mogą mieć negatywny wpływ na działanie leków przeciwkrzepliwych23. W dużym retrospektywnym badaniu kohortowym wykazano zwiększone ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych u osób leczonych za pomocą EI-ASM24.
U blisko jednej trzeciej chorych po przebyciu udaru występują zaburzenia funkcji poznawczych25. W porównaniu ze starszą leki przeciwnapadowe nowej generacji mają generalnie korzystniejszy wpływ na funkcje poznawcze26. Wyjątek może stanowić topiramat27. Z uwagi na częste występowanie depresji po udarze zalecane jest zachowanie ostrożności w stosowaniu lewetyracetamu28.
Istnieje mylne przekonanie, że PSE jest łatwa w leczeniu i dobrze reaguje na monoterapię ASM29. Z jednej strony wyniki badań retrospektywnych w tym kierunku były obiecujące, z drugiej jednak w badaniach prospektywnych odsetek chorych uzyskujący wolność od napadów był niższy30. Na różnice w uzyskanych wynikach mógł mieć wpływ dobór pacjentów. Szacuje się, że blisko 20% chorych z PSE ma padaczkę oporną na leczenie. Odsetek ten jest niższy (20% vs 30%) niż w długofalowych badaniach retrospektywnych na małych grupach w ogólnej populacji pacjentów z padaczką31,32.
Leczenie reperfuzyjne
Chociaż leczenie reperfuzyjne istotnie poprawia rokowanie po udarze, to dane dotyczące jego wpływu na ryzyko wystąpienia napadów padaczkowych nie są jednoznaczne. Niektóre sugerują, że tromboliza i trombektomia zwiększają ryzyko wystąpienia napadów po udarze33-35, inne zaś tego nie potwierdzają36,37. Na powyższe może mieć wpływ dobór chorych. Wykonanie zabiegów reperfuzyjnych jest bardziej prawdopodobne u pacjentów z cięższymi udarami, które częściej wywołują napady. Wyniki dużego retrospektywnego badania wieloośrodkowego z zastosowaniem techniki dopasowywania statystycznego wskazują, że terapie reperfuzyjne nie zwiększają ryzyka wystąpienia ani ASS, ani PSE38. Niejasne pozostaje, czy skuteczne terapie reperfuzyjne zmniejszające rozmiar ogniska udarowego mają profilaktyczny wpływ na wystąpienie padaczki poudarowej39.
Statyny
Statyny (HMG-CoA – inhibitory reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A) są powszechnie stosowane w leczeniu chorób naczyniowych ze względu na ich wpływ na poprawę metabolizmu cholesterolu. Ich właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne, pobudzające układ GABA-ergiczny i stabilizujące błony komórkowe mogą mieć potencjalny wpływ na kluczowe procesy w epileptogenezie, takie jak redukcja mediatorów zapalnych, ochrona bariery krew–mózg i zapobieganie śmierci neuronów40. Zgodnie z wynikami metaanalizy 7 badań (w których wzięło udział łącznie >53 000 uczestników) stosowanie statyn po udarze zmniejsza ryzyko zarówno wczesnych, jak i nieprowokowanych napadów41. Korzystniejsze ponadto wydaje się stosowanie podwójnych dawek statyn w porównaniu ze standardowymi42. Chociaż przytoczone wyniki dostarczają wstępnych dowodów przemawiających za stosowaniem statyn w leczeniu profilaktycznym, to konieczne jest potwierdzenie w badaniach wysokiej jakości.
Podsumowanie
Chociaż zwiększyła się wiedza na temat padaczki poudarowej, to wiele pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi. Nadal brakuje randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych o odpowiedniej mocy. Na podstawie dostępnych danych w leczeniu PSE preferowane są leki przeciwpadaczkowe nowszej generacji ze względu na lepszą tolerancję i zmniejszone interakcje z innymi lekami. Spośród ASM nowej generacji lamotrygina, lewetyracetam oraz lakozamid wykazały stosunkowo dobrą tolerancję