Problem korekcji optycznej krótkowzroczności jest nadal sprawą otwartą. Mimo że potrzeba precyzyjnego ogniskowania wiązki światła w dołeczku plamki wydaje się powszechnie akceptowana, nie wszyscy okuliści skrupulatnie przestrzegają tego podstawowego warunku poprawnej korekcji. Powołując się na współczesne doniesienia oraz własne doświadczenie, autor przedstawia zasady optycznej korekcji krótkowzroczności.

Krótkowzroczność była, jest i zapewne będzie ważnym problemem nurtującym okulistów i optometrystów, a przede wszystkim pacjentów mających tę wadę. Jest uważana za jedną z głównych przyczyn upośledzenia widzenia. Występuje na całym świecie i może dotyczyć osób w każdym wieku. W ostatnich dziesięcioleciach stwierdza się wzrost częstości występowania krótkowzroczności, w szczególności u młodzieży w wieku szkolnym.

Z biofizycznego punktu widzenia istota krótkowzroczności polega na tym, że moc układu optycznego nieakomodującego oka jest zbyt duża w stosunku do długości gałki ocznej.

Główne elementy układu optycznego oka (ryc. 1) to rogówka i soczewka, a na wielkość wady refrakcji wpływają zależne od siebie parametry biometryczne, takie jak: długość osiowa gałki ocznej, głębokość komory przedniej, promień krzywizny rogówki oraz grubość soczewki.

Jednak najistotniejszą wielkością w praktycznej ocenie biometrycznej uwarunkowania wady refrakcji jest stosunek (α) długości osiowej gałki do promienia krzywizny rogówki (ryc. 2):

gdzie L odpowiada długości osiowej gałki, a r promieniowi krzywizny rogówki.

Dla oczu miarowych stosunek ten przyjmuje zwykle wartość 3 (α ≈ 3), dla oczu nadwzrocznych jest znacząco mniejszy (α <3), natomiast dla oczu krótkowzrocznych większy (α >3). Przy obecnych możliwościach pomiarowych (keratometria, ultrasonografia) określanie stosunku α jest łatwe, a jednocześnie przydatne, gdyż wartość α >3 jest czynnikiem ryzyka wystąpienia krótkowzroczności.

Krótkowzroczność jest na ogół uwarunkowana genetycznie. Wskazuje na to zróżnicowanie częstości jej rozpoznawania w różnych rejonach świata (największa w krajach Azji Wschodniej), a także występowanie rodzinne. Możliwość pojawienia się krótkowzroczności u dziecka zależy od tego, czy występuje ona u jednego, czy u obojga rodziców. U dziecka obojga rodziców z krótkowzrocznością prawdopodobieństwo pojawienia się tej wady jest zdecydowanie większe niż u dziecka, którego tylko jedno z rodziców ma krótkowzroczność. Dziedziczenie krótkowzroczności jest ciągle problemem otwartym. Wynika to z wielogenowego mechanizmu dziedziczenia, a także ze zróżnicowanej manifestacji fenotypowej.