Różnice w proporcjach anatomicznych oka oraz odmienności w przyswajaniu, metabolizmie i wydalaniu leków między dziećmi a dorosłymi utrudniają farmakoterapię dzieci z chorobami oczu. Dodatkowy problem stwarza brak komercyjnych preparatów ocznych produkowanych dla małych dzieci.

Farmakoterapia chorób oczu u dzieci dla wielu okulistów stanowi problem w codziennej praktyce. U dziecka występuje bowiem inne wchłanianie, dystrybucja, metabolizm i wydalanie leku niż u dorosłych, co powoduje jego inne działanie na tkanki, m.in. oka, oraz zwiększa możliwość ujawnienia się działań niepożądanych. Dotyczy to leków podawanych ogólnie, ale także i specyfików ocznych. Jest to również grupa pacjentów bardzo niejednorodna – od wcześniaków ważących około 500 g do młodzieży z nadwagą o masie ciała przekraczającej nawet 100 kg.

Dużym problemem jest również brak komercyjnych preparatów ocznych produkowanych np. dla małych dzieci. Wprowadzenie nowego leku o zmniejszonej dawce wymaga rejestracji nowej postaci leku, co związane jest z różnymi problemami prawnymi, etycznymi i finansowymi.^1,2 Dla wielu firm farmaceutycznych o wiele prostsze jest bowiem napisanie w ulotce, że bezpieczeństwo i skuteczność stosowania nie były badane u dzieci niż przeprowadzenie badań klinicznych dotyczących małej grupy potencjalnych pacjentów. Doprowadziło to do sytuacji, że większość leków okulistycznych nie uzyskało rejestracji do stosowania ich u małych dzieci. Dlatego pod koniec lat 90. XX wieku Food and Drug Administration (FDA) w Stanach Zjednoczonych, a następnie European Medicines Agency (EMA) wprowadziły zmiany legislacyjne i programy mające zachęcić do prowadzenia badań klinicznych dotyczących zastosowania leków u dzieci. Mimo to przeprowadzone w 2012 r. badania wykazały, że spośród 197 preparatów okulistycznych 35% zostało zarejestrowanych do stosowania u dzieci przynajmniej w jednym z trzech badanych krajów (Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii lub Włoszech), zaś tylko 6,5% leków uzyskało taką rejestrację we wszystkich trzech krajach.² Problemem jest również to, że apteki często nie chcą wykonywać kropli recepturowych z gotowych preparatów komercyjnych. Wszystko to powoduje, że okulista leczący dzieci zmuszony jest do stosowania leków ocznych poza wskazaniami prawnymi (off label).

Możliwość wystąpienia działań niepożądanych leków ocznych u dzieci

Głównym problemem w stosowaniu leków ocznych u dzieci jest większa możliwość wystąpienia działań niepożądanych, zarówno miejscowych, jak i ogólnych. Jest to spowodowane bardzo różnymi czynnikami. Trudności w zakraplaniu lub założeniu maści u niesp...