Współistnienie zaćmy i schorzeń rogówki wymaga bardzo indywidualnego podejścia.

Ocena wpływu na czynność oka każdego ze schorzeń oddzielnie ułatwia decyzję o skojarzeniu operacji usunięcia zaćmy z przeszczepieniem rogówki lub wykonania dwóch odrębnych zabiegów.

W artykule omówiono metody łączenia usunięcia zaćmy z różnymi rodzajami keratoplastyki, wskazując na trudności w trakcie zabiegu oraz sposoby uzyskania najlepszych wyników operacji.

Istotne postępy w diagnostyce, chirurgii okulistycznej i terapii okołooperacyjnej wpływają na znaczne rozszerzenie wskazań do przeszczepienia rogówki. Obecnie głównym wskazaniem do keratoplastyki pozostaje zaburzenie jej przezierności, a w konsekwencji obniżenie ostrości wzroku w przypadkach rzekomosoczewkowej keratopatii pęcherzowej, pierwotnego zmniejszenia liczby komórek śródbłonka rogówki lub dystrofii Fuchsa. Inną istotną grupą przeszczepów rogówki są zabiegi wykonywane pilnie z powodu zagrażającej lub dokonanej perforacji rogówki, niepoddających się leczeniu zachowawczemu zmian zapalnych lub owrzodzeń rogówki oraz powikłań stożka rogówki.

Współistnienie zaćmy i schorzeń rogówki stanowi poważny problem kliniczny, wymagający indywidualnego podejścia. W tej grupie chorych niezbędna jest dokładna ocena potencjalnego wpływu na pogorszenie widzenia każdego ze współistniejących schorzeń oddzielnie, a także korzyści i możliwych powikłań wykonywania procedur operacyjnych łącznie lub osobno. Silnymi argumentami przemawiającymi za jednoczesnym usunięciem zaćmy i wykonaniem keratoplastyki są:

• częsty rozwój lub progresja zaćmy po przeszczepieniu rogówki, m.in. ze względu na przewlekłe miejscowe i (lub) ogólnoustrojowe leczenie glikokortykosteroidami
• zwiększone ryzyko uszkodzenia komórek śródbłonka przeszczepionej rogówki podczas usuwania zaćmy w okresie odległym po przeszczepieniu
• połączenie przeszczepienia rogówki z usunięciem zaćmy wydaje się korzystne dla pacjenta ze względu na szybszą rehabilitację wzroku i krótszy łączny czas jego pobytu w szpitalu.
  
  

Istotny wpływ na decyzję o jednoczesnym lub odrębnym przeprowadzeniu obu operacji ma to, czy przeszczepienie rogówki odbywa się planowo.

W przypadku planowanego skojarzonego wykonania operacji wybór techniki operacji zaćmy zależy od wielu dodatkowych czynników, w tym stopnia przezierności rogówki i (lub) możliwości uzyskania dobrej wizualizacji struktur przedniego odcinka oka oraz twardości soczewki. Wyjątkowo ważne wydaje się w tym kontekście doświadczenie chirurga okulisty w wykonywaniu tego typu operacji, a przede wszystkim umiejętności, które pozwalają na potencjalne rozszerzenie zabiegu o inne elementy chirurgii oka w tym pars plana witrektomię lub endofakoemulsyfikację.