Zastosowanie metody cross-linkingu i aplikacji analogu siarczanu heparanu w terapii infekcyjnych owrzodzeń rogówki
lek. Natalia Skuza
dr n. med. Arleta Waszczykowska
prof. nadzw. dr hab. n. med. Piotr Jurowski
Infekcyjne zapalenia rogówki są jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Ich przebieg i obraz kliniczny zależą od wielu czynników, m.in. rodzaju drobnoustroju chorobotwórczego i jego wrażliwości na zastosowaną farmakoterapię. Istotną przyczyną niepowodzenia w leczeniu jest narastająca oporność drobnoustrojów na miejscowo stosowane antybiotyki o szerokim spektrum działania. Wydłużenie czasu trwania choroby w tych przypadkach i wysokie ryzyko ciężkich powikłań zapalenia rogówki uzasadniają konieczność poszukiwania nowych metod terapeutycznych. Sieciowanie włókien kolagenowych rogówki wydaje się korzystną opcją uzupełniającą farmakoterapię. Dodatkowo aktywowana UVA ryboflawina (wit. B2) wykazuje silne działanie dezaktywujące wobec wszystkich drobnoustrojów chorobotwórczych, a siarczan polikarboksymetyloglukozy inicjuje naturalny proces regeneracji tkanki, pobudza gojenie uszkodzeń rogówki i zmniejsza związany z nim ból.
WPROWADZENIE
Według doniesień Światowej Organizacji Zdrowia choroby rogówki, a zwłaszcza infekcyjne zapalenia rogówki, są jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie.1 Szacuje się, że rocznie w krajach rozwiniętych występuje ok. 1,5-2 mln nowych przypadków infekcyjnych owrzodzeń rogówki.1 Zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się schorzenie to prowadzi do nieodwracalnego obniżenia ostrości widzenia u znacznej liczby chorych.2,3 Niektóre doniesienia sugerują, że w przypadku braku właściwego rozpoznania i opóźnionego lub nieskutecznego leczenia jedynie 50% pacjentów z infekcyjnym zapaleniem rogówki osiąga satysfakcjonującą ostrość wzroku po zakończeniu terapii.4
Owrzodzenie rogówki o charakterze infekcyjnym jest ciężkim, zagrażającym utratą widzenia schorzeniem oka. Ocena retrospektywna przypadków klinicznych wskazuje, że w wielu sytuacjach pomimo szybko rozpoczętego i celowanego leczenia nie udaje się zahamować progresji choroby. Dodatkowo wysokie koszty leczenia, wspomniana rosnąca liczba przypadków opornych na antybiotykoterapię i dalsze powikłania sugerują konieczność poszukiwania nowych metod leczenia infekcyjnych zapaleń rogówki. Wiadomo, że obraz kliniczny infekcyjnych zapaleń rogówki jest w znacznej mierze zależny od typu drobnoustroju, jego wrażliwości na stosowane leki oraz współistniejących chorób narządu wzroku. Szeroki zakres poznanych czynników etiologicznych zapalenia rogówki obejmuje: bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki i pasożyty. Wiadomo również, że schorzenie występuje rzadko przy braku czynników predysponujących.5,6 Wśród nich najistotniejsze wydają się: przebyte urazy oka, przewlekłe stosowanie soczewek kontaktowych, przebyte okulistyczne zabiegi chirurgiczne, niektóre schorzenia powierzchni oka, w tym głównie zespół suchego oka, a także deformacje powiek, upośledzenie czucia rogówkowego, przewlekłe stosowanie miejscowych leków steroidowych, systemowa immunosupresja. Czynniki predysponujące to także liczne choroby ogólnoustrojowe, wśród których szczególne miejsce zajmują cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów i zespoły niedoborów odporności.7-9