Różnorodność postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem powoduje trudności we właściwej opiece nad pacjentami i przewidywaniu ich przyszłości. Obecnie nie jesteśmy w stanie określić, kiedy sucha postać AMD przejdzie w bardziej zaawansowane, mokre stadium, wymagające leczenia preparatami anty-VEGF. Tym bardziej powinniśmy uczulić pacjentów na tę możliwość, kładąc nacisk na regularne kontrole okulistyczne, samoocenę widzenia i racjonalne podejście do stosowania suplementów diety.

Wprowadzenie

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration) jest trzecią (po jaskrze i zaćmie) z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Przewiduje się, że do 2020 r. liczba chorych na AMD wyniesie ok. 190 mln, z czego 9 mln będzie niewidomych.¹

AMD występuje najczęściej wśród przedstawicieli rasy białej, nieco rzadziej azjatyckiej i afrykańskiej. Staje się problemem również w Polsce. Z danych statystycznych wynika, że w 2002 r. na AMD chorowało 1 250 000 Polaków, z czego 250 000 cierpiało na zaawansowane postacie tego schorzenia.²

Jak wskazuje nazwa choroby, czynnikiem ryzyka rozwoju AMD jest wiek. W wyniku poprawiającej się sytuacji socjoekonomicznej w krajach rozwiniętych średnia długość życia nieustannie rośnie, również w Polsce. Przewiduje się, że w 2060 r. średnia długość życia w naszym kraju wzrośnie w przypadku mężczyzn do 84,6 roku, w przypadku kobiet – do 89,1. Rosnąca długość życia zwiększa ryzyko wystąpienia AMD, np. w wieku 70 lat wzrasta ono trzykrotnie, a po ukończeniu 80 lat – dziesięciokrotnie w stosunku do osób, które nie ukończyły 60 r.ż.³

Z badań Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że w 2035 r. liczba osób powyżej 65 r.ż. w Polsce wyniesie ok. 8,35 mln – będą one stanowiły 23% populacji naszego kraju; oznacza to, że co czwarta osoba będzie na emeryturze.

Wiadomo również, że problem utraty wzroku z różnych przyczyn narasta wraz z wiekiem. Aż 65% osób z upośledzeniem widzenia ma 50 i więcej lat, a odsetek osób w tym przedziale wiekowym wśród niewidomych wynosi 82%. W dodatku aż 90% osób z upośledzonym widzeniem i niewidomych ma bardzo niskie dochody.⁴

W przypadku AMD największym problemem wydaje się różnorodność postaci tego schorzenia. Występowanie postaci suchej zwyrodnienia plamki często usypia czujność zarówno pacjenta, jak i lekarza. W początkowej fazie AMD choremu może wydawać się, że przejściowe zaburzenia widzenia wynikają z niedoboru jakichś składników, które można uzupełnić suplementami diety i w ten sposób wyleczyć chorobę. Ponadto zdarza się, że sucha postać AMD jest lekceważona w sytuacji, gdy współistnieją inne schorzenia, np. zaćma.