Podwyższone ciśnienie tętnicze stanowi czynnik ryzyka wielu chorób okulistycznych i powoduje widoczne zmiany w obrębie siatkówki, określane jako retinopatia nadciśnieniowa. W artykule zaprezentowano to i inne powikłania w zakresie narządu wzroku wywołane właśnie nadciśnieniem tętniczym.

Wprowadzenie

W Polsce na nadciśnienie tętnicze choruje ok. 34% (ok. 10,8 mln) populacji.¹ Z piśmiennictwa wynika, że w latach 1975-2015 liczba osób chorujących na nadciśnienie tętnicze na świecie wzrosła z 594 mln do 1,13 mld.² W wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego nadciśnienie tętnicze zdefiniowano jako stan, w którym średnia wartość (wyliczona na podstawie co najmniej 2 pomiarów dokonanych podczas 2 różnych wizyt u lekarza) skurczowego ciśnienia tętniczego (SBP – systolic blood pressure) wynosi ≥140 mmHg lub rozkurczowego ciśnienia tętniczego (DBP – diastolic blood pressure) ≥90 mmHg.³

Podwyższone ciśnienie tętnicze jest istotnym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, przewlekłej choroby nerek i udaru, wpływa też negatywnie na narząd wzroku.⁴

Retinopatia nadciśnieniowa

Retinopatia nadciśnieniowa po raz pierwszy została opisana przez Richarda Liebreicha w 1895 r.⁵ Jest to stan, w którym w wyniku przewlekłego nadciśnienia dochodzi do widocznych zmian w obrębie siatkówki.⁶ Częstość występowania retinopatii nadciśnieniowej u pacjentów >40 r.ż. niechorujących na cukrzycę wynosi od 3% do 14%.⁷ Inne badanie z udziałem 655 chorych w wieku 18-95 lat wykazało, że retinopatia występuje z częstością 66,3%, a ryzyko jej rozwoju rośnie wraz z wiekiem pacjenta, czasem trwania nadciśnienia tętniczego oraz wysokością SBP.⁸