Krwotok pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki

prof. dr hab. n. med. Jerzy Mackiewicz1
dr n. med. Monika Jasielska1
lek. Natalia Mackiewicz2
lek. Anna Wolnik3

1Klinika Chirurgii Siatkówki i Ciała Szklistego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

2Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie

3Oddział Okulistyki z Pododdziałem Okulistyki Dziecięcej Szpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego w Krakowie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Jerzy Mackiewicz

Klinika Chirurgii Siatkówki i Ciała Szklistego

Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

ul. Chmielna 1, 20-079 Lublin

e-mail: jerzymackiewicz@umlub.pl

  • Celem artykułu jest omówienie stanu klinicznego polegającego na wylewie krwi w okolicy plamkowej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na krwotok pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki
  • W pracy poruszono kwestie anatomicznej klasyfikacji i nomenklatury krwotoków przedsiatkówkowych, ich etiologii oraz dostępnych metod terapeutycznych
  • Dodatkowo przedstawiono opis przypadku pacjenta z krwotokiem pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki, u którego w leczeniu zastosowano witrektomię

Krwotok w plamce, niezależnie od swej lokalizacji podsiatkówkowej, śródsiatkówkowej czy przedsiatkówkowej, powoduje często nagłe, znaczne pogorszenie widzenia. Największe szanse na poprawę ostrości wzroku mają chorzy z krwotokiem przedsiatkówkowym.

Krwotok przedsiatkówkowy może umiejscawiać się między podstawą ciała szklistego a błoną graniczną wewnętrzną siatkówki (ILM – inner limiting membrane) bądź między ILM a warstwą włókien nerwowych (NFL – nerve fiber layer)1-4. Wśród przyczyn krwotoku pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki (sub-ILM) należy wymienić retinopatię Valsalvy (na przykład na skutek gwałtownych wymiotów, silnego kaszlu, wysiłku podczas uprawiania sportu)2,5-8, uraz tępy gałki ocznej, makrotętniaka siatkówki (RAM – retinal arterial macroaneurysm)9. Obuoczny krwotok pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki obserwowano w zespole Tersona (np. krwotok podpajęczynówkowy)10, zaburzeniach składu krwi (na przykład w niedokrwistości, trombocytopenii)11,12 czy zespole dziecka potrząsanego13.

Zlokalizowany pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki krwotok cechują ostre granice, charakterystyczny kopulasty kształt, połyskujący refleks odbijający się od ILM oraz predylekcja do okolicy plamki i związany z tym znaczny spadek ostrości widzenia4,14.

W leczeniu krwotoku pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki zastosowanie znajdują: punkcja ILM przy użyciu lasera neodymowego Nd:YAG (tylko świeże krwotoki <21dni)5-7,14,15, retinopeksja pneumatyczna (z rekombinowanym tkankowym aktywatorem plazminogenu [rtPA] lub bez niego)16 oraz witrektomia17. Tak zlokalizowane krwotoki dobrze rokują po zastosowanym leczeniu operacyjnym.

Materiał i metody

Opis przypadku i przegląd dostępnego piśmiennictwa z bazy PubMed z użyciem fraz kluczowych: krwotok przedplamkowy, błona graniczna wewnętrzna siatkówki, krwotok pod tylną granicą ciała szklistego.

Wyniki

Opis przypadku

Pięćdziesięcioletni mężczyzna zgłosił się do naszej kliniki, ponieważ zauważył poprzedzone znacznym wysiłkiem fizycznym, a utrzymujące się od kilku dni nagłe pogorszenie widzenia oka lewego. W dniu przyjęcia najlepiej skorygowana ostrość wzroku...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Krwotoki zlokalizowane między tylną powierzchnią ciała szklistego a ILM (subhyaloid, retro-hyaloid) to krwotoki przedsiatkówkowe. Klinicznie trudno je odróżnić od rzadziej występujących krwotoków [...]

Wnioski

W naszej opinii, a także na podstawie piśmiennictwa, przedplamkowa lokalizacja krwotoku pod błoną graniczną wewnętrzną siatkówki, powodująca znaczny spadek ostrości widzenia, szczególnie u osób [...]

Do góry