Systemowa terapia immunosupresyjna w zapaleniu błony naczyniowej oka
lek. Katarzyna Wrona
dr n. med. Barbara Biziorek
prof. dr hab. n. med. Jerzy Mackiewicz
- Zapalenie błony naczyniowej oka jako potencjalnie możliwa do wyleczenia przyczyna drastycznego pogorszenia widzenia, związana z długoterminowym przyjmowaniem podawanych doustnie, dożylnie bądź podskórnie leków mających istotny wpływ na zdrowie
- Omówienie leczenia zapalenia błony naczyniowej oka, to jest steroidoterapii i systemowego podawania leków immunosupresyjnych i immunomodulujących
Wewnątrzgałkowy proces zapalny jest cechą charakterystyczną ponad 30 chorób należących do grupy zapaleń błony naczyniowej. Zapalenie to można sklasyfikować zarówno zgodnie z podziałem anatomicznym i wyróżnić dotyczące przedniego odcinka, części pośredniej, tylnego odcinka oraz całej błony naczyniowej (panuveitis), jak i z podziałem według etiologii, w którym znajdują się zapalenia infekcyjne, nieinfekcyjne lub występujące w zespołach maskujących. Ze względu na przebieg kliniczny wyróżnia się ostre, nawracające i przewlekłe zapalenia błony naczyniowej1,2. Zapalenie błony naczyniowej (ZBN; uveitis) dotyczy pacjentów w każdym wieku, również dzieci. Z tego względu chorzy narażeni są na dłuższe życie z gorszą ostrością wzroku w stosunku do osób borykających się z chorobami oczu bezpośrednio związanymi z wiekiem.
Ogólne koszty leczenia zapaleń błony naczyniowej są niebagatelne, zbliżone do kosztów ponoszonych na leczenie retinopatii cukrzycowej. Pacjenci chorujący na zapalenie błony naczyniowej częściej wymagają interwencji medycznych, systematycznie przyjmują więcej leków, a także częściej biorą dni wolne od pracy, korzystając ze zwolnień lekarskich, niż pacjenci niedotknięci tą jednostką chorobową3. Bardzo istotne jest zatem, aby przy wprowadzaniu terapii mającej na celu uzyskanie jak najlepszej ostrości wzroku możliwie zminimalizować wpływ choroby na jakość życia pacjenta.
Diagnostyka i leczenie ZBN przysparzają trudności w praktyce okulistycznej na całym świecie. Najistotniejsze są prawidłowe rozpoznanie i ustalenie etiologii zapalenia na podstawie wywiadu, badania klinicznego oraz celowanych badań laboratoryjnych i obrazowych. Odpowiedź na pytanie, czy mamy do czynienia z etiologią infekcyjną, czy jest to zapalenie nieinfekcyjne, implikuje dalsze decyzje terapeutyczne. Nieinfekcyjne ZBN może być związane z licznymi chorobami ogólnymi, do których należą między innymi:
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
- łuszczycowe zapalenie stawów
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- sarkoidoza
- choroba Behçeta
- toczeń rumieniowaty układowy
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów
- zespół Vogta-Koyanagiego-Harady.
