Infekcyjne choroby rogówki
Część 1. Zróżnicowanie obrazu klinicznego i metod diagnostycznych

lek. Magda Skalska

lek. Diana Wyroślak-Bednarek

prof. dr hab. n. med. Piotr Jurowski

Klinika Okulistyki i Rehabilitacji Wzroku, Centralny Szpital Kliniczny im. WAM, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

lek. Magda Skalska

Klinika Okulistyki i Rehabilitacji Wzroku,

Centralny Szpital Kliniczny im. WAM,

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź

e-mail: skalska.magda@wp.pl

  • Zapalenie rogówki jako jedna z najpoważniejszych przyczyn obniżenia jakości widzenia, do jego utraty włącznie, o zróżnicowanych etiologii i symptomatologii
  • Identyfikacja czynnika infekcyjnego i odpowiednia terapia jako poważne wyzwania kluczowe w podjęciu celowanego leczenia
  • W artykule omówiono obraz kliniczny i diagnostykę najczęstszych form infekcyjnego zapalenia rogówki


Zapalenie rogówki (keratitis) jest jedną z głównych przyczyn znacznego pogorszenia lub utraty widzenia na świecie1,2. Jego etiologia jest zróżnicowana, a wśród najczęstszych przyczyn obserwuje się schorzenia infekcyjne, w tym wywołane zakażeniami bakteryjnymi, wirusowymi, grzybiczymi i pierwotniakowatymi. Zakres czynników ryzyka zapalenia rogówki jest szeroki i obejmuje przyczyny zewnętrzne, w tym głównie stosowanie soczewek kontaktowych lub ortokorekcyjnych, ale także rodzaj wykonywanej pracy (w rolnictwie), czynniki klimatyczne i narażenie na czynniki środowiskowe, takie jak wysoka temperatura, duża wilgotność i wiatr. Istotne znaczenie mają tu również endemicznie występujące schorzenia oczu w różnych regionach świata. Wśród innych czynników podnoszone są: stan powierzchni oka, przebyte operacje okulistyczne, urazy oka, uszkodzenia powierzchni oka ciałami obcymi, obecność szwów chirurgicznych, niedomykalność powiek, nadmiernie długotrwałe stosowanie miejscowych kortykosteroidów lub antybiotyków, zanieczyszczenie kropli do oczu. Wskazuje się także na zależność między występowaniem infekcyjnych zapaleń rogówki i chorób ogólnoustrojowych: reumatologicznych, neurologicznych lub metabolicznych3,4. Infekcyjne zapalenia rogówki mają przebieg przewlekły lub piorunujący, z martwicą i perforacją rogówki pojawiającymi się w czasie kilkudziesięciu godzin5.

Bakteryjne zapalenie rogówki

Etiologia

Bakteryjne zapalenia rogówki w >80% wywołane są przez szczepy Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae i Pseudomonas spp. oraz gatunki z rodzaju Serratia5,6.

Ryzyko zakażenia czynnikiem bakteryjnym jest większe u osób z osłabieniem odporności miejscowej i ogólnoustrojowej oraz po urazach rogówki3. Dowiedziono, że zdolność adhezji S. aureus, S. pneumoniae i P. aeruginosa do ubytku nabłonka rogówki umożliwia ich dalsze wniknięcie w głębsze warstwy rogówki mimo prawidłowo funkcjonujących mechanizmów odpowiedzi immunologicznej6.

Obraz kliniczny i powikłania

Bakteryjne zapalenie rogówki występuje w postaci ostrej, obejmując zazwyczaj centralną część rogówki (ryc. 1). Z kolei postacie przewlekłe częściej dotyczą obwodowej części rogówki.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wirusowe zapalenie rogówki

Wiadomo, że znaczna liczba schorzeń powierzchni oka wywoływana jest przez wirusy będące czynnikami infekcyjnymi. Wśród najczęściej izolowanych grup wirusów w etiologii zapalenia [...]

Grzybicze zapalenie rogówki

Grzybicze zapalenia rogówki (mykokeratozy) obejmują zróżnicowane grupy grzybów, wśród których najczęstszymi czynnikami infekcyjnymi są Aspergillus spp. i Fusarium spp. (grzyby nitkowate) oraz [...]

Zapalenie rogówki wywołane przez Acanthamoeba

Acanthamoeba należy do wiodących przyczyn pierwotniakowych zapaleń rogówki. Powszechnie występuje w środowisku wodnym. Wykazuje znaczną odporność na stężenia chloru stosowane do odkażania [...]

Podsumowanie

Zapalenie rogówki jest jedną z najpoważniejszych przyczyn obniżenia jakości, ale także utraty widzenia na świecie. Etiologia zmian zapalnych rogówki jest zróżnicowana, a symptomatologia [...]

Do góry