ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Łączenie metody CXL i wszczepienia ICRS – wady i zalety
W świetle aktualnej wiedzy wydaje się, że zastosowanie zarówno CXL, jak i wszczepu ICRS może dać korzystne rezultaty terapeutyczne. Wynika to stąd, że podstawą działania drugiej z wymienionych metod jest wywołanie zmian w topografii rogówki, czego efektem jest poprawa parametrów widzenia, bez wpływu na tempo progresji ektazji. Z kolei głównym celem stosowania CXL jest zahamowanie lub spowolnienie postępu rogowacenia – po takim zabiegu jednak nie zawsze obserwowana jest poprawa ostrości wzroku30.
W badaniu przeprowadzonym przez Saelens i wsp. zanotowano podczas 12-miesięcznej obserwacji poprawę efektów wizualnych, refrakcyjnych i topograficznych u pacjentów z postępującym rogowaceniem w wyniku połączenia sieciowania kolagenu rogówki i wszczepienia ICRS. Autorzy obserwowali istotne zmniejszenie ekwiwalentu sferycznego o 3,5 D, a także średniej keratometrii rogówki z wartości 46,81 do 43,97 D31. Podobnych obserwacji dokonali Coskunseven i wsp., wskazując na większą poprawę ostrości wzroku wśród chorych, u których bezpośrednio po wszczepieniu pierścieni zastosowano sieciowanie kolagenu rogówki32. W retrospektywnym badaniu przeprowadzonym przez Saleem i wsp. również zauważono korzystne efekty połączenia tych metod. Obserwacji poddano 43 oczu, u których z powodu stożka rogówki wykonano w tym samym dniu zabieg CXL i wszczep ICRS. Autorzy sugerowali synergistyczne działanie tych metod przyczyniające się do poprawy wartości keratometrii (głównie dzięki ICRS) oraz zatrzymanie progresji stożka (z powodu CXL), czego efektem jest zmniejszenie krótkowzroczności oraz astygmatyzmu refrakcyjnego33.
Kolejnym zagadnieniem jest, czy należałoby pacjentom, u których są wskazania do obu zabiegów, zalecić jednoczasowe wykonanie CXL i wszczepienia ICRS, czy może korzystniejsza byłaby określona kolejność tych procedur. Należy przy tym podkreślić, że warunkiem wykonania implantacji pierścieni śródrogówkowych nie jest stabilność stożka – wydaje się, że zabieg może lepiej się sprawdzać w stabilnej fazie choroby. Jest to związane z tym, że u grupy z nieustabilizowaną chorobą korzystny efekt uzyskany w wyniku wszczepienia ICRS może zostać utracony w kilkuletniej perspektywie. Z drugiej strony implementacja pierścieni śródrogówkowych po zabiegu CXL bywa skomplikowana z powodu zwiększonej trudności dysekcji chirurgicznej, a także ryzyka przymglenia rogówki w wyniku tworzenia kanału w już usieciowanej powierzchni oka34.
W metaanalizie przeprowadzonej przez Hashemi i wsp. oceniono wyniki trzech technik:
- jednoczasowego CXL i wszczepienia ICRS
- wszczepienia pierścieni śródrogówkowych poprzedzonego CXL
- sieciowania poprzedzonego implementacją ICRS35.
Nie stwierdzono różnicy między tymi trzema metodami w zakresie nieskorygowanej i najlepszej skorygowanej ostrości wzroku ani wielkości cylindrycznej wady refrakcji w ciągu 12-miesięcznej obserwacji. Niemniej wyniki jednoczasowego zabiegu były lepsze, niż gdy jako pierwsze wykonywano CXL w zakresie sferocylindrycznej wady refrakcji, a także zmniejszenia wielkości płaskiego południka keratometrycznego. Natomiast zabieg jednoczasowy dał lepsze wyniki w porównaniu z którąkolwiek z technik odroczenia drugiego zabiegu w zakresie zmniejszenia wielkości stromego południka keratometrycznego. Sugeruje to synergistyczne działanie jednoczasowego wykonania CXL i wszczepienia ICRS.
Podsumowanie
Wskazaniem do CXL jest zapobieganie progresji stożka rogówki. Z kolei implantacja pierścieni śródrogówkowych pozwala na poprawienie wartości keratometrycznych u pacjentów nietolerujących stabilnokształtnych soczewek kontaktowych, którzy mają niepełną ostrość wzroku z korekcją okularową oraz przezierną rogówkę centralną. Coraz więcej uwagi zwraca się na synergistyczny efekt jednoczasowego wykonania zabiegów u chorych, u których są wskazania do każdego z tych zabiegów.