Wynalezienie kilkadziesiąt lat temu technologii lasera (nazwa jest akronimem od: light amplification by stimulated emission of radiation) zrewolucjonizowało wiele dziedzin. W medycynie laser został po raz pierwszy wykorzystany w okulistyce do fotokoagulacji siatkówki¹. Od tamtej pory tradycyjne metody laseroterapii zaczęły stopniowo stawać się standardem leczenia wielu chorób tylnego odcinka gałki ocznej².

Laser to narzędzie wykorzystujące emisję światła przez pobudzone atomy pierwiastków powracające spontanicznie na niższe poziomy energetyczne³. Nowoczesne siatkówkowe to zazwyczaj lasery żółte emitujące falę o długości 577 nm lub o podwójnej częstotliwości Nd: YAG 532 nm⁴. W siatkówce te długości fali są w przeważającej mierze absorbowane przez nabłonek barwnikowy siatkówki (RPE – retinal pigment epithelium), melaninę naczyniówki oraz krew. Pochłonięta głównie przez melaninę w warstwie RPE energia światła lasera skierowanego na siatkówkę jest zamieniana w energię termiczną. W momencie gdy temperatura wzrasta do >65°C, białka komórkowe ulegają denaturacji i dochodzi do martwicy koagulacyjnej (takie uszkodzenie tkanki na skutek działania energii lasera określane jest mianem fotokoagulacji)⁵.

Właściwości lasera (długość fali, moc i czas trwania impaktu) są modyfikowane w zależności od rodzaju terapii siatkówki. Konwencjonalna fotokoagulacja laserowa siatkówki zazwyczaj wykorzystuje laser o fali ciągłej w zakresie zielonym, żółtym lub czerwonym o długości 514-532 nm (zielony), 577 nm (żółty) i 810 nm (czerwony) oraz czasie trwania impaktu 100-200 ms, a mocy 100-750 mW. Rozmiary ogniska są również zróżnicowane – w zależności od zastosowania jest to zakres 100-500 μm⁶. Istnieje kilka technik leczenia laserem o fali ciągłej, ale przede wszystkim stosuje się fotokoagulację panretinalną (PRP – panretinal photocoagulation) oraz laseroterapię ogniskową.

Widocznym rezultatem efektu działania lasera jest blizna na poziomie RPE. Jej powstanie wiąże się ze zniszczeniem fotoreceptorów w tym obszarze, niemniej z założenia wewnętrzne warstwy siatkówki nie powinny zostać uszkodzone⁴.

U podstaw zaburzeń naczyniowych siatkówki, w przypadku których zaleca się leczenie laserem, leżą przede wszystkim procesy związane ze stanem zapalnym i niedotlenieniem.