Korekcję pryzmatyczną wykorzystuje się u pacjentów z oczopląsem, niedomogą dywergencji i niedowidzeniem połowiczym jednoimiennym. W przypadku zaburzeń ako­modacji i ezoforii z dolegliwościami dobrym rozwiązaniem mogą się okazać szkła ze wsparciem akomodacji, które poza właściwą mocą korekcyjną do dali zawierają bardziej dodatnią strefę w dolnej części soczewki. Okulary dwuogniskowe bardzo dobrze sprawdzają się u pacjentów z zezem zbieżnym akomodacyjnym w celu zniwelowania zbieżnego odchylenia oczu związanego z aktywacją odruchu akomodacyjnego. Soczewki skupiające wykorzystuje się powszechnie do korekcji nadwzroczności oraz prezbiopii. Znajdują również zastosowanie w zaburzeniu widzenia obuocznego, takim jak niedomoga konwergencji (CI – convergence insufficiency).

W niektórych zaburzeniach BSV oraz schorzeniach neurologicznych jedną z metod postępowania jest zastosowanie odpowiednio dobranych okularów.

Pryzmat

Pryzmat to bryła z przezroczystego materiału o co najmniej dwóch ścianach płaskich nachylonych do siebie pod pewnym kątem – tzw. kątem łamiącym pryzmatu. Promień świetlny po przejściu przez pryzmat ulega załamaniu w kierunku szerszej jego krawędzi, czyli bazy pryzmatu. Zasada działania pryzmatu polega na zmianie kierunku przechodzenia promieni świetlnych. W optyce okulistycznej uzyskuje się przesunięcie obrazu na siatkówce, a tym samym przesunięcie pola widzenia¹.

Pryzmaty mają dosyć szerokie zastosowanie, sprawdzają się m.in. w przypadku niektórych rzadziej występujących zaburzeń, takich jak oczopląs, niedomoga dywergencji czy niedowidzenie połowicze jednoimienne.

Oczopląs

Oczopląs to mimowolne drgające ruchy oczu lub – rzadziej – jednego oka. Wyróżniamy dwa rodzaje oczopląsu: wahadłowy oraz skokowy. Oscylacje mogą mieć komponentę poziomą, pionową bądź obrotową – obserwuje się wówczas występowanie oczopląsu rotacyjnego. Niekiedy mamy do czynienia też z oczopląsem mieszanym. Ze względu na czas pojawienia się wyróżniamy oczopląs wrodzony, który ma swój początek do 3 m.ż. (infantile nystagmus), oraz nabyty (acquired nystagmus). Uważa się, że większość przypadków jest wynikiem nieprawidłowości w układzie nerwowym, z czego 80% stanowi oczopląs wrodzony. Celami leczenia w przypadku tego rodzaju oczopląsu są poprawienie ostrości wzroku, zmniejszenie intensywności ruchów oczopląsowych, redukcja wyrównawczego ustawienia głowy (WUG) oraz poprawa ustawienia oczu w przypadku występowania odchylenia zezowego. Wyrównawcze ustawienie głowy pojawia się, gdy siła oczopląsu jest różna, w zależności od kierunku spojrzenia. Istnieje wtedy strefa neutralna, nazywana strefą ciszy, czyli obszar w polu widzenia, w którym ruchy gałek ocznych są najsłabsze lub całkiem zanikają, a ostrość wzroku staje się dzięki temu lepsza².