Powieka u dziecka może być obrzęknięta i zaczerwieniona z powodu zarówno procesów toczących się powierzchownie, obejmujących głębsze warstwy powiek, jak i tzw. efektu masy procesów toczących się głębiej w obrębie oczodołu (tab. 1). W niektórych przypadkach obrzęk powiek u dzieci jest jedynym widocznym dla rodziców symptomem choroby okulistycznej lub ogólnoustrojowej^1-3. Szybka diagnoza jest niezbędna, by rozpocząć prawidłowe leczenie i uniknąć powikłań zarówno okulistycznych, jak i ogólnoustrojowych.

Opuchnięta i często zaczerwieniona powieka to typowa przyczyna, z powodu której rodzice zgłaszają się z dziećmi na ostry dyżur okulistyczny lub do ambulatorium w celu konsultacji okulistycznej w trybie pilnym. Jest to bardzo częste schorzenie. Diagnostyka różnicowa opuchniętej powieki jest bardzo szeroka i obejmuje zmiany od łagodnych, samoograniczających się, poprzez infekcje zagrażające widzeniu, aż po nowotwory złośliwe włącznie. W większości przypadków obrzęk powiek wynika z niegroźnego, często ograniczonego zapalenia o zróżnicowanej etiologii i w niektórych może ustępować samoistnie bez konieczności leczenia. Niemniej – zwłaszcza u dzieci – w wielu sytuacjach właśnie ten objaw okulistyczny bywa również pierwszym i jedynym symptomem poważnej choroby, w tym ogólnoustrojowej.

Diagnostyka różnicowa potrafi przysporzyć pewnych trudności z uwagi na to, że obrzęk powiek jest objawem niespecyficznym mogącym świadczyć o różnorodnych chorobach i że nierzadko na etapie rozpoznania i leczenia wymaga współpracy różnych specjalistów. Grupa chorób uwzględniana w diagnostyce różnicowej różni się znacznie w zależności od wieku. W populacji pediatrycznej niektóre schorzenia występują zdecydowanie częściej niż u dorosłych, inne są rzadziej spotykane u dzieci. Ostateczne rozpoznanie stawiane jest na podstawie wywiadu, analizy cech klinicznych w trakcie badania oraz istnienia dodatkowych objawów ogólnoustrojowych. W niektórych przypadkach, aby postawić diagnozę lub wykluczyć współistnienie innych chorób, niezbędne są dodatkowe badania: laboratoryjne i/lub obrazowe oraz konsultacje specjalistyczne^1,2. Należy zwrócić szczególną uwagę na pewne cechy, symptomy, które powinny skłonić lekarza do szczególnej uwagi i poszerzenia diagnostyki. Tak zwanymi czerwonymi flagami przy obrzęku powiek są: