Najgroźniejszym powikłaniem po chirurgii gałki ocznej jest zapalenie wnętrza gałki ocznej. Najczęściej jest ono spowodowane bakteriami znajdującymi się na jej powierzchni. Od dawna stosowano różne metody mające na celu zapobieżenie rozwojowi tej komplikacji. Polegają one na wprowadzaniu różnych środków bakteriobójczych do worka spojówkowego parę dni lub bezpośrednio przed operacją, w trakcie zabiegu (do komory przedniej, ciała szklistego lub na powierzchnię oka) oraz parę dni lub tygodni po operacji. Kilka dni przed zabiegiem, w jego trakcie i po nim najczęściej stosowane były antybiotyki, natomiast bezpośrednio przed – antybiotyki oraz antyseptyki. Stosowanie tych pierwszych bezpośrednio przed zabiegiem i w jego trakcie do komory przedniej było przedmiotem bardzo dużych badań klinicznych^1-3. O wiele mniej analiz dotyczyło stosowania antybiotyków parę dni przed operacją. Większość okulistów przepisuje te farmaceutyki również po operacji, a ich częstość stosowania w ciągu doby oraz liczba dni terapii są dobierane uznaniowo i nie są poparte badaniami klinicznymi. To bardzo ważne zagadnienia w związku z lawinowo narastającą antybiotykoopornością, która może powodować, że w niedługim czasie zabraknie możliwości leczenia zakażeń bakteryjnych, o ile nie zostaną wprowadzone nowe grupy antybiotyków lub innych chemioterapeutyków antybakteryjnych⁴.

Stosowanie antybiotyków przed operacją

Do bakterii znajdujących się na powierzchni spojówki należą przede wszystkim: gronkowce (Staphylococcus aureus, w tym odporny na metycylinę [MRSA – methicillin-resistant], Staphylococcus epidermidis), paciorkowce (Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus viridans), nieco rzadziej występują pałeczki Gram(−) (Haemo­philus influenzae), ziarenkowce Gram(−) (Moraxella lacunata), a najrzadziej drobnoustroje z rodzaju Serratia, Proteus, Enterobacter, Klebsiella, Corynebacterium, a także Escheri­chia coli i Pseudomonas aeruginosa^5,6. W przypadku wystąpienia zapalenia wnętrza gałki ocznej z komory przedniej oka lub ciała szklistego najczęściej izolowane są różne gatunki gronkowców, paciorkowców, enterokoków i Corynebacterium, natomiast o wiele rzadziej bakterie Gram(−)^6-8. Tak więc najczęstszymi drobnoustrojami, zarówno naturalnie obecnymi na powierzchni oka, jak i powodującymi stany zapalne, są przede wszystkim bakterie Gram(+).