ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Wrodzone i nabyte podwichnięcie soczewki u dzieci ‒ diagnostyka i metody leczenia
dr n. med. Dorota Barchanowska1,2
dr hab. n. med. Erita Filipek3
- Opis wad soczewki predysponujących do jej podwichnięcia bądź zwichnięcia
- Szczegółowe omówienie metod diagnostyki i leczenia podwichnięcia soczewki, a także powikłań związanych z samą wadą i jej terapią
Miarą efektywności leczenia przemieszczonej soczewki jest uzyskanie jak najlepszego widzenia operowanym okiem. W przypadku wrodzonego podwichnięcia soczewki dzieci rodzą się w większości przypadków z soczewką ustawioną jeszcze prawidłowo. Do przemieszczenia soczewki dochodzi w późniejszym okresie wzrostu, kiedy przynajmniej częściowo są rozwinięte widzenie obuoczne i fiksacja dołeczkowa. Im później więzadełka soczewki ulegną zerwaniu bądź wydłużeniu, tym dziecko ma większą szansę na prawidłowy rozwój widzenia. Bardzo ważnym aspektem jest włączenie rehabilitacji wzrokowej zaraz po operacji w postaci korekcji bezsoczewkowości i terapii okluzyjnej w wybranych przypadkach.
Wady soczewki
Soczewka odgrywa jedną z podstawowych ról w prawidłowym funkcjonowaniu układu optycznego oka, stanowi jeden z ważniejszych elementów na drodze promieni świetlnych biegnących do siatkówki oka ludzkiego. Jej przezierność i prawidłowe osadzenie to gwarancja dobrego widzenia. Schorzenia soczewki są najczęstszą przyczyną pogorszenia ostrości wzroku u dorosłych. U dzieci zmiany w soczewce występują rzadziej, ale powodują znacznie większe zaburzenia refrakcji niż u dorosłych. Problematyczny jest również wybór sposobu leczenia schorzeń soczewki u dzieci, ponieważ brakuje jednoznacznych wskazań do operacji, konieczne jest dokonanie wyboru najwłaściwszej spośród różnych technik operacyjnych. Ponadto zachodzi obawa, że dojdzie do nasilenia niedowidzenia i zaburzeń widzenia obuocznego. Po operacji usunięcia soczewki u dzieci konieczne jest także wdrożenie długotrwałej, wieloletniej rehabilitacji wzrokowej1,2.
Zmiany soczewkowe, które możemy zaobserwować u dzieci, dzielimy na anomalie rozwojowe, zaćmę wrodzoną oraz przemieszczenie soczewki.
Anomalie rozwojowe soczewki to:
- wrodzony brak soczewki (aphakia congenita)
- ubytek soczewki (coloboma lentis)
- soczewka mała kulista (microspherophakia)
- stożek i garb kulisty soczewki (lenticonus, lentiglobus).
Wrodzony brak soczewki wiąże się najczęściej z małooczem. Wrodzony ubytek soczewki może występować w postaci pierwotnej lub wtórnej. Postać pierwotna dotyczy samej wady soczewki, występuje wtedy klinowaty ubytek soczewki. Forma wtórna pojawia się wówczas, gdy oprócz klinowego ubytku soczewki istnieje również ubytek ciała rzęskowego lub obwódki rzęskowej. Ubytek soczewki występuje najczęściej w jej dolnej części.