Mimo postępu, jakiego dokonano w diagnostyce i leczeniu chorób nowotworowych, wciąż niemożliwe jest wyleczenie wielu z nich, jak również niemożliwe jest znaczące wydłużenie czasu przeżycia chorego. Po wyczerpaniu możliwości leczenia przyczynowego dalsza terapia jest ukierunkowana na znoszenie lub łagodzenie objawów, przynoszenie ulgi w cierpieniu oraz zachowanie bądź poprawę jakości życia. Taka opieka jest określana mianem opieki paliatywnej. Oprócz dolegliwości bólowych występujących u większości pacjentów terminalnemu zaawansowaniu choroby towarzyszy także wiele innych objawów klinicznych. Do najczęstszych należą: zmęczenie, jadłowstręt, nudności, wymioty, zaparcia, ilościowe bądź jakościowe zaburzenia świadomości, np. senność, majaczenie.[1]

Główną przyczyną wspomnianych dolegliwości jest sama obecność zaawansowanego nowotworu i aktualnie stosowane leki (np. opioidy), choć nie bez znaczenia jest również przebyte leczenie przeciwnowotworowe, choroby współistniejące, towarzyszący lęk, strach i depresja oraz cierpienia natury egzystencjalnej.

Mając na względzie powyższe, uwarunkowane wieloczynnikowo zaburzenia w stanie odżywienia i metaboliczne pod postacią nowotworowej kacheksji bądź też nowotworowego zespołu anoreksja-kacheksja (cancer anorexia-cachexia syndrome – CACS) dotyczą większości chorych w opiece paliatywnej – 70-80 proc., zaś ponad 30 proc. wykazuje cechy ciężkiego niedożywienia. Wspomniane zespoły kliniczne prowadzą do znaczącego upośledzenia jakości życia, szybszej utraty niezależności funkcjonalnej oraz korelują z gorszym stanem sprawności ogólnej. Ponadto uważa się, iż CACS stanowi bezpośrednią przyczynę zgonu nawet u 20 proc. pacjentów, szczególnie z rakiem trzustki i górnego odcinka przewodu pokarmowego.[2-4]

Właściwe postępowanie żywieniowe, a niekiedy wdrożenie odpowiedniego leczenia żywieniowego w odpowiednim momencie może przynosić wymierne korzyści kliniczne. Z drugiej zaś strony nieprawidłowe postępowanie żywieniowe i podejmowanie leczenia żywieniowego nieadekwatnego do aktualnego stanu chorego, np. intensywna alimentacja chorego w stanie terminalnym, jest niecelowa i może przynosić wymierne szkody. Podkreśla się, iż opieka paliatywna powinna być kompleksowa. Zatem jednym z jej nieodłącznych elementów jest interwencja żywieniowa.