Opis przypadku

Długotrwałe leczenie bólu przebijającego podjęzykowymi tabletkami fentanylu

dr n. med. Tomasz Dzierżanowski

Pracownia Medycyny Paliatywnej, Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr n. med. Tomasz Dzierżanowski

Pracownia Medycyny Paliatywnej

Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Oczki 3

02-007 Warszawa

e-mail: tomasz.dzierzanowski@wum.edu.pl

  • Leczenie analgetyczne pacjenta z bólem kostnym okolicy lędźwiowej i bólem incydentalnym neuropatycznym o charakterze rwy kulszowej
  • Długotrwałe zastosowanie fentanylu podjęzykowego jako leku ratunkowego
  • Właściwy wybór formy fentanylu przezśluzówkowego w zależności od potrzeb klinicznych

Przypadek kliniczny – badanie wstępne

Pacjent 69-letni z rakiem jasnokomórkowym nerki w IV stopniu zaawansowania, z przerzutami do płuc, trzonów kręgów Th11-L2, narządów jamy brzusznej oraz węzłów chłonnych okołoaortalnych, został objęty opieką poradni medycyny paliatywnej z powodu nieopanowanego skrajnego bólu.


Nowotwór został rozpoznany 7 lat wcześniej i wówczas wykonano nefrektomię prawostronną (w badaniu histopatologicznym: renal cell carcinoma type G2 wg Fuhrmana, pT3a N0 R0), uzyskując 4-letnią remisję, po której nastąpiła wznowa miejscowa i pojawiły się przerzuty w kręgosłupie. Pacjent został wówczas poddany teleradioterapii na odcinek L1-S1 kręgosłupa w łącznej dawce 20 Gy oraz rozpoczęto chemioterapię sunitynibem. Od tego czasu chory stosował gorset ortopedyczny. Po 3 latach ponownie poddano napromieniowaniu wspomniany odcinek kręgosłupa łączną dawką 16 Gy. Ze względu na dalszą progresję nowotworu zamieniono sunitynib na niwolumab, a po kolejnych 6 miesiącach na kabozantynib, uzyskując zatrzymanie postępu zmian w kolejnych badaniach obrazowych, wykonywanych co 3-6 miesięcy. Ze względu na przerzuty do kręgosłupa chory przyjmował denozumab w dawce 120 mg co 4 tygodnie, suplementację wapnia i witaminy D3.

Tuż po objęciu opieką paliatywną w wykonanym planowo badaniu rezonansu magnetycznego stwierdzono opisywane już wcześniej (verbatim): „zmiany sugerujące meta Th12-L2, Th11 w całości objęty zmianami naciekowymi z cechami złamania patologicznego, na poziomie Th12 naciek trzonu i tkanek miękkich ze zwężeniem kanału kręgowego do 10 mm AP, z redukcją rezerwy płynowej i uciskiem rdzenia kręgowego, L4/5 wypuklina z konfliktem korzeniowym, L5/S1 przepuklina z pęknięciem pierścienia włóknistego”. W badaniu tomografii komputerowej w 8 miesiącu opieki paliatywnej (verbatim): „obraz stabilizacji, płyn w opłucnej prawej 21 mm”.

W wywiadzie cukrzyca typu 2 leczona dietą, wtórna niedoczynność tarczycy leczona lewotyroksyną i liotyroniną, nadciśnienie tętnicze leczone metoprololem i lerkanidypiną, hipercholesterolemia leczona dietą, niewydolność jedynej nerki lewej, łagodny rozrost gruczołu krokowego i choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa.

Pomimo zaawansowanego nowotworu pacjent był czynny zawodowo – wykonywał pracę 2 razy w tygodniu (gabinet lekarski). Była ona dla niego kluczowym czynnikiem jakości życia.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Przypadek kliniczny – zalecenia i dalszy ciąg opieki nad pacjentem

Ponieważ pacjent nie przyjmował dotychczas żadnych opioidów, włączono buprenorfinę w systemie transdermalnym w dawce 17,5 μg na godz., niższej od zalecanej [...]

Podsumowanie

W opisanym przypadku leczenie przeciwbólowe opierało się na buprenorfinie w systemie transdermalnym, której dawkę zwiększano stopniowo wraz z progresją nowotworu, w [...]

Do góry