Onkogeriatria
Bezpieczeństwo leczenia pacjentek w starszym wieku z rakiem piersi
dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld
- Wiek jest podstawowym czynnikiem ryzyka raka piersi, przy czym mediana wieku zachorowania wynosi mniej więcej 60 lat, a ponad 40% kobiet z nowym rakiem piersi jest ≥65 r.ż. Problematyce leczenia tej grupy chorych został poświęcony niniejszy artykuł
Wprowadzenie
W ostatnich dekadach obserwowane jest wyraźne starzenie się społeczeństwa. Można się spodziewać, że w kolejnych latach liczba pacjentek z rakiem piersi istotnie wzrośnie.
Obecnie badania przesiewowe w większości krajów nie obejmują populacji kobiet >70 r.ż., głównie ze względu na mniejszą społeczną opłacalność tej procedury w porównaniu z populacją młodszych. Wynika to głównie z obecności chorób towarzyszących, które ograniczają przewidywaną długość życia, a także wyższy koszt leczenia raka piersi u seniorek. Poza tym prawdopodobieństwo regularnego zgłaszania się na przesiewową mammografię pacjentek w podeszłym wieku jest znacznie mniejsze. W konsekwencji u kobiet ≥70 r.ż. często rak piersi jest wykrywany w bardziej zaawansowanych stadiach niż wśród młodszych. Niektóre źródła podają, że >40% pacjentek w wieku >65 lat ma postawione rozpoznanie raka piersi dopiero w momencie obecności przerzutów odległych.
Kolejnym bardzo ważnym problemem w populacji starszych chorych z rakiem piersi jest systemowe leczenie okołooperacyjne. Podczas gdy kwalifikacja tych pacjentek do leczenia endokrynnego nie stanowi większego problemu, to już decyzja odnośnie do zakwalifikowania do chemioterapii (CTH – chemotherapy) w licznych przypadkach wzbudza wśród onkologów wiele wątpliwości. Problem potęguje to, że seniorki rzadko wyrażają zgodę na udział w badaniach klinicznych albo spełniają kryteria wykluczające z ich udziału. Ostatecznie chore w podeszłym wieku są leczone nieoptymalnie, zwykle zbyt mało intensywnie, choć czasami mogą też być kwalifikowane do zbyt toksycznych dla nich metod leczenia – obie te ewentualności doprowadzają do sytuacji, w której ostateczne wyniki terapii starszych pacjentek z rakiem piersi są gorsze.
Opublikowana w 2011 r. przez Smitha i wsp. praca wykazuje, że chociaż wskaźnik śmiertelności w Stanach Zjednoczonych z powodu raka piersi w populacji <75 lat zmniejsza się od 1990 do 2007 r. o 2,5% rocznie, to u kobiet ≥75 r.ż. śmiertelność z powodu raka piersi zmniejszyła się tylko o 1,1% rocznie. W Europie śmiertelność z powodu raka piersi w latach 2000-2004 w porównaniu z okresem 1990-1994 zmniejszyła się o 13% – spadek był jednak znacznie wyraźniejszy w grupie kobiet w wieku 35-64 lat (17% w porównaniu z zaledwie 6% w przypadku grupy wiekowej ≥65 r.ż.).
