Wprowadzenie

Terminem niedokrwistość określa się stan chorobowy, w którym dochodzi do zmniejszenia stężenia hemoglobiny (Hb) w stosunku do normy przyjętej dla wieku dziecka. Definicja WHO jest bardziej precyzyjna: niedokrwistość rozpoznajemy wtedy, gdy stężenie Hb jest mniejsze niż dwa odchylenia standardowe (2 SD) w stosunku do średniego stężenia Hb dla normalnej populacji tej samej płci i wieku.¹ Jeżeli za kryterium klasyfikacji przyjąć podział morfologiczny, oparty na objętości krwinek czerwonych (MCV), można wyróżnić niedokrwistość normocytarną, mikrocytarną i makrocytarną. Ustalenie kryteriów dla niedokrwistości mikrocytarnej w okresie rozwojowym nie jest proste ze względu na fizjologiczną zmianę wielkości MCV w tym okresie życia. U noworodków i młodych niemowląt prawidłowe krwinki czerwone mają stosunkowo dużą objętość, która się znacznie zmniejsza od drugiego kwartału życia (tab. 1). Oceniając objętość krwinek, należy zatem zwrócić uwagę na wartości MCV swoiste dla danego wieku.

Niedokrwistość mikrocytarna jest jedną z najczęściej występujących postaci niedokrwistości u dzieci i dorosłych. Zmniejszeniu wielkości erytrocytów towarzyszy ich niedobarwliwość (hipochromia) i zmniejszenie stężenia hemoglobiny, spowodowane nieprawidłową produkcją hemoglobiny w wyniku zaburzeń produkcji hemu i/lub łańcuchów globiny. Niedokrwistości mikrocytarne to heterogenne choroby o etiologii nabytej lub wrodzonej. Główną przyczyną występowania niedokrwistości mikrocytarnej u dzieci jest niedobór żelaza (IDA) w diecie oraz cecha talasemii β.^1-3 U dorosłych przyczynami tymi są krwawienia i niedokrwistość w przebiegu chorób przewlekłych. Niedokrwistość mikrocytarna występuje również w przebiegu wrodzonej niedokrwistości syderoblastycznej, w hemoglobinopatiach (z lub bez talasemii), takich jak niedokrwistość sierpowatokrwinkowa czy hemoglobinopatia C, E, w zatruciach ołowiem. Rzadszą przyczyną są ostatnio wykryte wrodzone niedokrwistości mikrocytarne, określane jako atypowe, wynikające z zaburzeń absorpcji, transportu, utylizacji i recyklingu żelaza.^3,4

Niedokrwistość z niedoboru żelaza

Okres niemowlęcy charakteryzuje się szybkim wzrostem, a tym samym dużym zapotrzebowaniem na żelazo. Niedokrwistość z niedoboru żelaza stanowi jeden z ważniejszych problemów zdrowia publicznego, zwłaszcza u niemowląt oraz młodszych dzieci i obejmuj...

Niedokrwistość mikrocytarna u dzieci wiąże się w większości przypadków ze skąpymi objawami klinicznymi. Często nie miały one wcześniej żadnych dolegliwości. Nieprawidłowe wyniki morfologii zazwyczaj wykrywane są przypadkowo, przy okazji badań wyko...