Ostry dyżur pediatryczny

RADA NAUKOWA DZIAŁU Dr n. med. Małgorzata Wielopolska (przewodnicząca) ZPZOZ, Otwock, Dr hab. n. med. Anna Klukowska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii WUM, Dr hab. n. med. Artur Mazur Kliniczny Oddział Pediatrii z Pododdziałem Neurologii Dziecięcej, Szpital Wojewódzki Nr 2, Rzeszów, Dr hab. n. med. Ewa Toporowska-Kowalska Klinika Alergologii, Gastroenterologii i Żywienia Dzieci UM w Łodzi

Dziecko w izbie przyjęć zatrute rozpuszczalnikiem organicznym

Katarzyna Szafarz, Wojciech Tarała, Artur Mazur

Kliniczny Oddział Dziecięcy, Szpital Wojewódzki nr 2 w Rzeszowie,

Wydział Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego

Adres do korespondencji: Dr hab. n. med. Artur Mazur, Szpital Wojewódzki nr 2 w Rzeszowie, Kliniczny Oddział Pediatrii z Pododdziałem Neurologii Dziecięcej, ul. Lwowska 60, 35-301 Rzeszów, e-mail: drmazur@poczta.onet.pl

Pediatr Dypl 2014;18(5):59-64

Słowa kluczowe
zatrucie, rozpuszczalnik organiczny, rozpuszczalnik nitro

Opis przypadku

Chłopiec 2-letni został przywieziony przez rodziców na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) po prawdopodobnym wypiciu nieznanej ilości rozpuszczalnika nitro (pozostawiony na kilka minut bez opieki dorosłych, bawił się w garażu, gdzie znajdowała się w jego zasięgu ww. substancja). Dziecko do tej pory było zdrowe. W trakcie transportu do szpitala chłopczyk zwymiotował treścią pokarmową.

Na SOR-ze po około jednej godzinie od spożycia rozpuszczalnika pacjent był w stanie ogólnym średnio ciężkim, podsypiający, z ust wyczuwalny był specyficzny zapach.

W badaniu przedmiotowym: śluzówki jamy ustnej zaczerwienione, spojówki podrażnione, łzawiące. Obserwowano okresowe epizody bezdechu. Akcja serca wynosiła około 120-130/min, była niemiarowa.

W badaniu EKG: tachykardia zatokowa 130/min z licznymi pobudzeniami dodatkowymi pochodzenia komorowego. W badaniu równowagi kwasowo-zasadowej: kwasica metaboliczna, hiperkapnia i hipoksja. Wyjściowo próby wątrobowe i nerkowe były w granicach normy. W wykonanym RTG klatki piersiowej pola płucne były bez zmian ogniskowych, przepona i kąty przeponowo-żebrowe wolne.

Na SOR-ze ustalono wstępne rozpoznanie zatrucia rozpuszczalnikiem nitro, a z uwagi na ciężki stan dziecka (występowanie bezdechów, zaburzeń świadomości, zaburzeń rytmu serca) zakwalifikowano je do hospitalizacji na oddziale toksykologii.

Na oddziale toksykologii pacjenta zaintubowano, zastosowano hiperwentylację. Stale monitorowano zapis EKG, SatO2, ciśnienie tętnicze. Po dwóch godzinach pobytu na oddziale u chłopca wystąpił epizod drgawkowy, który przerwano doodbytniczym podaniem 5 mg diazepamu.

Po względnej stabilizacji stanu ogólnego w drugiej dobie wystąpiła gorączka 38,2oC, kaszel. W badaniu przedmiotowym osłuchowo stwierdzono rzężenia, furczenia. W badaniach dodatkowych stwierdzono podwyższone parametry stanu zapalnego (CRP, PCT, leukocytoza) oraz wzrost stężenia AspAT, AIAT, kreatyniny, mocznika. Wykonano ponownie RTG klatki piersiowej, w którym stwierdzono zmiany zapalne okołooskrzelowe w prawym płucu. Rozpoznano chemiczne zapalenie płuc. Dziecko przekazano na oddział pediatrii, włączono antybiotykoterapię empiryczną. W czasie kilkudniowego leczenia stan dziecka się poprawiał. Wskaźniki zapalne, próby wątrobowe i nerkowe powróciły do normy. Dziecko w stanie ogólnym dobrym wypisano do domu z zaleceniem kontroli w poradni pulmonologicznej dla dzieci.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

<<>> <<>> <<>>Rozpuszczalniki organiczne są grupą związków organicznych o zbliżonych cechach fizykochemicznych. Są to lotne ciecze mające zdolność rozpuszczania [...]

Zatrucie rozpuszczalnikiem nitro

Ma szkodliwe działanie na rozrodczość w kategorii 3, możliwe jest ryzyko szkodliwego działania na dziecko w łonie matki (R63), jest oznaczony jako produkt [...]

Diagnostyka różnicowa

W wielu przypadkach zatruć obraz kliniczny charakteryzuje się dużą dynamiką i może przebiegać z zaburzeniami stanu świadomości, niewydolnością układów krążenia i oddechowego oraz pierwotnym, a następnie [...]

Leczenie

Ostre zatrucia rozpuszczalnikami organicznymi mają różną dynamikę, najważniejsza jest precyzyjna ocena stanu ogólnego chorego, szybkie i dokładne rozpoznanie najpoważniejszych zaburzeń czynności ustroju [...]

Zapobieganie

<<>>Wszystkie substancje drażniące i toksyczne powinny być przechowywane w sposób uniemożliwiający ekspozycję na nie. Najczęściej dochodzi do zatruć u dzieci w wieku 1-5 lat, kiedy [...]
Do góry