Soczewki kontaktowe w pediatrii
dr hab. n. med. Monika Modrzejewska, prof. PUM
lek. Agnieszka Krukar
Wprowadzenie
Soczewki kontaktowe, obok powszechnie stosowanych okularów, są coraz częściej używanym narzędziem korekcji optycznej wad wzroku nie tylko u pacjentów dorosłych, lecz również u dzieci. Głównym walorem soczewek jest efekt estetyczny. Soczewki kontaktowe przepisywane są jednak najczęściej ze wskazań lekarskich obejmujących różne wady refrakcji, takie jak: wysoka krótkowzroczność lub dalekowzroczność, bezsoczewkowość (szczególnie u niemowląt i dzieci <2 roku życia), różnowzroczność znacznego stopnia, niedowidzenie, a także ze względów kosmetycznych.
Celem pracy jest przedstawienie różnych typów soczewek kontaktowych stosowanych u dzieci, wskazań do ich stosowania, ich zalet i wad, a także możliwości wystąpienia działań niepożądanych związanych z ich noszeniem.
Wiek dziecka a soczewki kontaktowe
Najkorzystniejszym okresem w życiu dziecka do stosowania soczewek kontaktowych jest wiek szkolny, gdy poziom dojrzałości i odpowiedzialności młodych pacjentów jest wystarczający, by stosowali się do zasad higieny koniecznej do bezpiecznego ich użytkowania. W piśmiennictwie nie został określony najlepszy wiek do rozpoczęcia stosowania soczewek kontaktowych u dziecka, dlatego przy doborze soczewek nagałkowych należy uważnie rozpatrywać indywidualne cechy dziecka i okoliczności związane z chęcią lub koniecznością stosowania soczewek, np. czynne uprawianie sportu. Z badań zamieszczonych na stronie www.medicalnewstoday.com wynika, że soczewki kontaktowe w znaczący sposób wpływają na poprawę jakości życia i samoocenę zarówno u starszych, jak i u młodszych dzieci (8-12 lat). Około 95% badanych dzieci i młodzieży preferowało soczewki kontaktowe podczas aktywności fizycznej, a większość z nich uważała, że dzięki nim uzyskują lepsze wyniki sportowe.1 W przypadku bezsoczewkowości jedno- lub obuocznej, najczęściej pooperacyjnej, soczewki kontaktowe mogą być bezpiecznie stosowane nawet u niemowląt. Według najnowszych danych przy zachowaniu regularnych i dość częstych kontroli okulistycznych lub optometrycznych istnieje możliwość częstej zmiany parametrów wartości kolejnych soczewek w zależności od zmian zachodzących w oczach dziecka.2
Typy soczewek
Istnieją różne typy soczewek kontaktowych, które można podzielić na podstawie takich cech, jak materiał i wykonanie, przeznaczenie, czas czy tryb noszenia.
Materiał i wykonanie
W tej grupie soczewek znajdują się soczewki kontaktowe tzw. twarde, które cechują się bardzo dobrą przepuszczalnością dla tlenu, ale ze względu na sztywność są rzadziej stosowane u dzieci niż soczewki miękkie. Soczewki tzw. półtwarde obejmują socz...