Przydatność skal T4SS i VAS w ocenie stopnia nasilenia i przebiegu alergicznego nieżytu nosa u dzieci

dr n. med. Hanna Sikorska-Szaflik
dr hab. n. med. Barbara Sozańska
prof. dr hab. n. med. Andrzej Boznański

I Katedra i Klinika Pediatrii, Alergologii i Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji: lek. Hanna Sikorska-Szaflik

I Katedra i Klinika Pediatrii, Alergologii i Kardiologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

ul. Chałubińskiego 2A, 50-368 Wrocław; e-mail: hannasikorska@gmail.com

  • Które objawy ANN są najbardziej uciążliwe dla dzieci? Czy ich nasilenie ma związek z wiekiem i płcią dziecka oraz charakterem ANN?
  • Przydatność skal T4SS i VAS w diagnostyce i doborze prawidłowej terapii ANN u dzieci. Omówienie wyników badania klinicznego


Alergiczny nieżyt nosa

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) to zespół objawów klinicznych wywołanych przez IgE-zależną immunologiczną reakcję zapalną błony śluzowej nosa po ekspozycji na alergen. Do głównych objawów choroby należą: blokada i świąd nosa, nadmierna wydzielina z nosa oraz kichanie1. Wymienionym symptomom często towarzyszą objawy spojówkowe oraz ogólne, takie jak zmęczenie i upośledzenie koncentracji. ANN może wpływać na częstsze zachorowania na choroby zatok przynosowych, zapalenia ucha środkowego, gardła, krtani. Często też współwystępuje z astmą, a także atopowym zapaleniem skóry i alergią pokarmową2. ANN jest jedną z najczęściej występujących chorób, zwykle utrzymującą się przez całe życie, a jego częstość występowania stale rośnie1. W populacji dziecięcej jest najczęstszą chorobą alergiczną i dotyczy 4,2-12,7% dzieci w wieku 6-7 lat i 1-45,1% 13-14-latków na całym świecie3. W Polsce ANN jest diagnozowany u 24,4% dzieci w wieku 6-7 lat oraz u 30,9% nastolatków w wieku 13-14 lat4.

W diagnostyce i doborze prawidłowej terapii ANN istotny jest szczegółowo zebrany wywiad lekarski dotyczący objawów choroby, ich charakteru i czasu występowania. W przypadku gdy naszym pacjentem jest dziecko, większość informacji o jego samopoczuciu uzyskujemy od rodzica. Niemniej jednak choroba dotyczy dziecka, to ono najlepiej wie, które dolegliwości i w jakim stopniu są dla niego dokuczliwe. W praktyce klinicznej nasilenie objawów ANN ocenia się za pomocą punktowej skali czterech głównych objawów (T4SS – Total Four Symptom Score) i skali wzrokowo-analogowej (VAS – Visual Analogue Scale). Skalę T4SS, ze względu na jej prostotę, bardzo często wykorzystuje się zarówno w codziennej praktyce, jak i w badaniach naukowych5. Amerykańska Food and Drug Administration zaleca stosowanie skali TNSS (Total Nasal Symptom Score) w badaniach skuteczności leków, doradzając, by ocenę TNSS przez pacjenta przeprowadzić w dniu rozpoczęcia badania, a następnie codziennie przez cały czas jej trwania. Dzięki temu można ocenić skuteczność leczenia jako zmianę całkowitego wyniku punktowego w stosunku do wartości początkowej6. Skala ta znajduje także zastosowanie w ocenie wyników nosowej próby prowokacyjnej7. Skala VAS jest powszechnie wykorzystywana do oceny subiektywnych objawów oraz ceniona ze względu na swoją czułość i powtarzalność. Dzięki temu, że jest prosta do wytłumaczenia, znakomicie nadaje się do zastosowania u dzieci. Dowiedziono, że wyniki uzyskane przy użyciu skali VAS korelują z nasileniem objawów nieżytu nosa8.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Cel pracy

Celem pracy była ocena przydatności skal T4SS i VAS w określaniu stopnia nasilenia i przebiegu ANN u dzieci, a także ustalenie, [...]

Pacjenci i metody

Badaniem objęto grupę 208 dzieci (89 dziewczynek i 119 chłopców) w wieku 6-17 lat (średnia M = 11,7; odchylenie standardowe SD [...]

Wyniki

Omówienie

W niniejszym badaniu wykazano, że wśród badanych dzieci objawy alergicznego nieżytu nosa najczęściej były łagodnie nasilone. Uzyskany całościowy wynik nie zależał [...]

Podsumowanie

Skale T4SS i VAS służące do określenia natężenia objawów przez dziecko są łatwe w użyciu i jednocześnie umożliwiają szybkie uzyskanie potrzebnych [...]

Do góry