Dermatologia

Świerzb – leczenie

dr n. med. Urszula Coupland
prof. dr hab. n. med. Magdalena Marczyńska

Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Adres do korespondencji: dr n. med. Urszula Coupland

Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

ul. Wolska 37, 01-201 Warszawa; e-mail: urszula.coupland@gmail.com

  • Zakażenie świerzbowcem u pacjentów pediatrycznych – jak rozpoznać i leczyć?
  • Instrukcja postępowania w przypadku świerzbu u dzieci. Prezentacja ogólnych zaleceń
  • Permetryna, iwermektyna i inne leki przeciwpasożytnicze o dużej skuteczności stosowane w leczeniu zarażonych świerzbowcem – przegląd dostępnych preparatów


Świerzb jest chorobą skóry wywoływaną przez świerzbowca ludzkiego (Sarcoptes scabiei var. hominis), należącego do roztoczy. Pasożyt wnika przez skórę i drąży tunele w naskórku, powodując intensywny świąd. Do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z zakażonym, a także przez kontakt z przedmiotami codziennego użytku należącymi do chorego. U osoby zarażonej świerzb często rozpoczyna się od intensywnego świądu, szczególnie nocnego. Do pierwszych objawów choroby oprócz świądu należą czerwone, łuszczące się grudki o wymiarach 1-2 mm, które czasem występują z rumieniem (ryc. 1A-D). U niemowląt częściej obserwuje się pęcherzyki, duże grudki, krosty i wypryskowe zapalenie skóry. Lokalizacja zmian u dzieci obejmuje dłonie, podeszwy i skórę głowy. U starszych dzieci i młodzieży typowymi miejscami występowania zmian – podobnie jak u dorosłych – są: przestrzenie międzypalcowe, zginacze nadgarstków, fałdy w okolicy dołów pachowych, stopy, pośladki, pępek, pachwiny, narządy płciowe i klatka piersiowa. Głowa, szyja, dłonie i podeszwy są na ogół niezajęte. Nieleczony świerzb może prowadzić do rozległego zapalenia skóry, mieszków włosowych, naczyń chłonnych i reakcji uczuleniowej. Często dochodzi także do nadkażeń bakteryjnych wywołanych głównie gronkowcami i paciorkowcami1-3.

Rozpoznanie

Rozpoznanie klasycznej postaci świerzbu ustala się na podstawie wywiadu oraz charakterystycznych objawów klinicznych. Za pomocą szkła powiększającego na końcu nory można zauważyć czarny punkcik – świerzbowca.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka różnicowa

Diagnostyka różnicowa zależy od rodzaju zmian. Zmiany grudkowo-pęcherzykowe są mylone z pokrzywką grudkową, ospą wietrzną, wirusowymi i polekowymi wysypkami, opryszczkowym zapaleniem [...]

Leczenie

Leczenie świerzbu powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Ogólne zasady, o których należy pamiętać podczas postępowania u zarażonych dzieci, podsumowano [...]

Świerzb norweski

Norweski wariant świerzbu jest bardzo zaraźliwy i występuje głównie u pacjentów z zaburzeniami odporności (zakażeni HIV, z ciężką chorobą ogólnoustrojową), a [...]

Podsumowanie

Sarcoptes scabiei to pasożyt o dużej zakaźności, który potrzebuje człowieka jako głównego żywiciela. U dzieci, szczególnie niemowląt, przebieg kliniczny może być [...]

Do góry